Coalitieakkoord 2022-2026

Zowel bij het verslag van de informateur als in de (ambtelijke) brief aan de informateur is (bewoners)participatie door alle politieke partijen als het eerste politieke thema genoemd.

Participatie vindt plaats bij allerlei projecten, samenwerkingsvormen binnen wijken en dorpen en bij alle onderwerpen van de toekomstige omgevingswet. De zogeheten burgerparticipatie wordt in beginsel toegepast wanneer het te verwachten is dat er belanghebbenden zijn die geraakt worden door het beleid, plannen, projecten en programma’s. Dit is recent vastgelegd in onze participatie- en inspraakverordening.

Het grote belang van participatie wordt breed in de raad gedeeld. Steeds komt naar voren dat ten behoeve van verwachtingen de kaders van een nieuw traject van tevoren goed moeten worden vastgelegd. Ook de huidige wijkteams en de daaraan verbonden inspraak willen wij verbeteren.

Het platform doemee.middelburgers.nl leent zich voor verdere ontwikkeling, ook voor initiatieven van inwoners richting gemeente. Die initiatieven willen wij stimuleren. Daarnaast oriënteren wij ons actief op pilots en experimenten met nieuwe vormen van participatie.

Afgelopen jaren heeft het sociaal domein enorm onder druk gestaan. Financiële beheersbaarheid stond centraal. Zonder hieraan afbreuk te doen, moet de aandacht de komende raadsperiode liggen bij de kwetsbare inwoners voor wie we zorgdragen. Het is voor veel mensen een grote stap om überhaupt hulp te vragen. Daarbij speelt dat het niet altijd eenvoudig is om te weten waar iemand bepaalde hulp kan krijgen.

De gemeente zet de komende tijd in op het toegankelijker maken van zorg en ondersteuning. Dat betekent toegankelijk zijn voor zoekende zorgvragers en serieus alert zijn op signalen van noodzaak tot ondersteuning. Hierdoor kunnen wij zwaardere problematiek in de toekomst voorkomen.

Daarbij zijn twee uitgangspunten voor ons leidend: de menselijke maat én vertrouwen in mensen.

Werken aan toegankelijkheid, menselijke maat en vertrouwen doen we niet alleen. Dat doen we in samenwerking met zorgpartijen en maatschappelijke initiatieven in de samenleving. Op die manier kunnen wij ook sneller zorg en ondersteuning bieden.

We zijn zuinig op onze mantelzorgers. We gaan actief aan de slag met ondersteuning van deze groep zodat zij het ook vol kunnen houden. De vrijheid voor mensen zelf hun zorgaanbieder te kiezen vinden we als gemeente een groot goed.

Actieplan Sociaal domein

Wij willen toe naar een actieplan 2.0 met deels nieuwe uitgangspunten. Daarbij bouwen wij op het fundament van het eerste actieplan. Inzicht in de zorgvraag en de kosten daarvan blijft belangrijk uitgangspunt. Bij de begroting 2023 geven wij hieraan invulling op basis van de nieuwe uitgangspunten en de financiële situatie van dat moment.

Middelburgs model

Deze periode kiezen we uitdrukkelijk niet voor een ingrijpende systeemwijziging. De manier waarop toegang tot de zorg georganiseerd is, moet namelijk ook de tijd krijgen om te optimaliseren. Daarbij werken we op een goede manier samen met onze buurgemeenten. Zowel in de gemeenschappelijke regeling Orionis als met de toegang tot de zorg van Veere en Vlissingen. Maar we zorgen er wel voor dat de toegang vriendelijker wordt voor inwoners en zorgaanbieders. Wij gaan zo veel mogelijk werken met één toegangsloket, met ruimere openingstijden en een effectieve inschatting van de zorgvraag en indien noodzakelijk, de juiste doorverwijzing. Ook aan deze investering geven wij invulling bij de eerste begroting.

De gemeenteraad moet op basis van goede informatie haar afwegingen kunnen maken. Daarom geeft het college goede en tijdige informatie aan de raad. Een verdere verfijning en doorontwikkeling van de rapportages wordt in nauwe afstemming met de raadsfracties doorgezet. Het regelmatig leveren van tevredenheidscijfers van cliënten en zorgvragenden heeft daarnaast grote prioriteit.

Jeugdzorg

Jeugd en jongeren blijven ook de komende tijd veel van onze aandacht vragen. Onze controle op de toegang is beperkt. En de wijze van aansturing door de Zeeuws samenwerkende gemeenten vraagt aandacht. We onderzoeken of een integraal jongerenloket opnieuw ingevoerd kan worden. Daarnaast investeren we in voorzieningen voor jongeren. Dit om te voorkomen dat problemen ontstaan of heftiger worden. Grip krijgen op dit beleidsveld blijft ook de komende tijd een grote uitdaging. Vooral de financiële beheersbaarheid en de besturing van de jeugdzorg vragen aandacht. Wachtlijsten willen wij zo veel mogelijk voorkomen door processen te verbeteren. Ook door preventie en vroegsignalering willen wij voorkomen dat kinderen zorg nodig hebben.

We gaan uit van vertrouwen. We zorgen voor effectieve fraudebestrijding die steekproefsgewijs achteraf plaatsvindt. Niet door het aanvragen van hulp heel gecompliceerd en bureaucratisch te maken. Verantwoording door zorgaanbieders gebeurt ook met zo min mogelijk administratieve regeldruk en zonder doublures in de onderzoeken voor cliënten.

Speciale aandacht voor het werven van gekwalificeerde jeugdwerkers is van belang gezien de kwetsbaarheid van de jeugd die hulp nodig heeft en de huidige arbeidsmarkt.

Om het wonen in Middelburg voor zoveel mogelijk mensen betaalbaar te houden, wil de coalitie de komende periode aan de slag met een Middelburgse woonagenda. Deze woonagenda vervangt de huidige Woonvisie. In overleg met inwoners, Woongoed Middelburg en andere vastgoedbedrijven die actief zijn op de Middelburgse woningmarkt, vraagt de coalitie aan het college deze periode een uitvoeringsgerichte Woonagenda op te stellen. Uiteraard respecteren we daarbij de recent gemaakte prestatieafspraken met Woongoed Middelburg. Deze hebben twee belangrijke afspraken. Ten eerste in de komende jaren 750 nieuwe woningen realiseren voor de categorie ‘sociale woningbouw’. En ten tweede dat bij nieuwe woningbouwlocaties ten minste 30% van de nieuwe woningen tot deze categorie behoort. De uitvoering van deze agenda neemt meerdere jaren in beslag. Wij denken aan een periode van 10 à 15 jaar.
Als het gaat om het aanwijzen van nieuwe locaties waar woningbouw plaats kan vinden, wordt daarbij nadrukkelijk vooraf eerst de omgeving betrokken. De locatie ‘Cleene Hooge’ is daarbij hooguit in beeld als reservelocatie voor nieuwbouw. In de exploitatieopzet is een deel als agrarisch gebied aangewezen. Wij nemen zo spoedig mogelijk stappen om dit op een natuurvriendelijke manier in te vullen.

Daarbij willen we inzetten op het bouwen voor groepen waar op dit moment op de woningmarkt de knelpunten het grootst zijn: starters en huurders in de segmenten ‘lage en middelhoge inkomens’ en arbeidskrachten (zie 2.10 Economie). Samen met Woongoed Middelburg en vastgoedbedrijven willen we kijken wat voor deze groepen op de Middelburgse woningmarkt al op de korte termijn gerealiseerd kan worden. Daarbij wil de nieuwe coalitie nadrukkelijk niet kiezen voor ‘snel en goedkoop’ bouwen, maar voor duurzaam en gericht op de langere termijn. Het herbestemmen en renoveren van bestaand vastgoed heeft altijd de voorkeur boven nieuwbouw.

Als het gaat om nieuwbouw van woningen wil de nieuwe coalitie dat minimaal 30% van het ruimtebeslag van de nieuwbouw wordt benut voor openbaar groen. Dat is ook nodig in het kader van de klimaatadaptatie.

Andere eisen die deze coalitie wil stellen zijn het invoeren van een zelfbewoningsplicht zodat nieuwe woningen niet door beleggers worden opgekocht en het beperken van het toestaan van tweede woningbezit in de binnenstad. In dat verband willen we ook de groei van B&B’s en hotels in de binnenstad aan banden leggen. Hierop gaat de nieuwe coalitie nadrukkelijk meer regie voeren. Dit om de balans tussen recreatie en leefbaarheid van de binnenstad te waarborgen.

De nieuwe coalitie zet in op het bevorderen van wonen boven winkels. Voor het krijgen van nieuwe woningen heeft inbreiding onze voorkeur: bouwen waar al bebouwing is. In plaats van uitbreiding houden wij de randen van de gemeente liever groen.

De grootste opgave is overigens het op orde houden van de bestaande woningvoorraad. Er moet meer gebeuren dan alleen het verduurzamen in het kader van de energietransitie en de klimaatopgave. Ook de groeiende vergrijzing maakt dat we goed moeten kijken naar het levensloopbestendig maken van bestaande woningen. Deze coalitie wil daarom een stedelijk investeringsfonds opzetten. Bij de bouw van nieuwe woningen wordt een financiële bijdrage gevraagd van de ontwikkelaars aan dat fonds. Middelburgse particulieren en bedrijven kunnen vervolgens tegen een aantrekkelijke rente geld lenen uit dat fonds om hun bestaande woning of bedrijfspand te verduurzamen. Hierover wil de nieuwe coalitie afspraken maken met ontwikkelaars en de gemeentelijke woningbouwverenigingen. Deze coalitie zal daarbij ook een beroep doen op de provincie Zeeland om bij te dragen. Bijvoorbeeld via de regeling Provinciale Impuls Wonen (PIW-gelden).

Omgevingswet, Omgevingsvisie

De landelijke ontwikkelingen rond de invoering van de nieuwe Omgevingswet wachten wij af. Middelburg is zo goed als mogelijk klaar voor de invoering van deze nieuwe wet begin 2023.

Ook de consultaties van inwoners en bedrijven over scenario’s voor een nieuwe Omgevingsvisie wachten wij af. Ten opzichte van de uitkomsten hebben wij een open en positieve houding. Wij gaan aan de slag met de uitwerking van de omgevingsvisie op basis van dit coalitieprogramma en met de uitkomsten van de consultaties.

Middelburg staat voor een flinke opgave als we de doelstellingen uit het Klimaatakkoord (Parijs) willen halen. Om in 2030 daadwerkelijk 55% minder CO₂ uit te stoten moeten er flinke veranderingen worden doorgevoerd op onze bestaande fysieke ruimte. Ook zullen nieuwe ontwikkelingen aan strengere kwaliteitseisen moeten gaan voldoen.

De coalitie ziet hier een samenhang tussen aan de ene kant de bouw- en woonopgave en aan de andere kant de duurzaamheidsopgave. Door meer en strengere eisen te gaan stellen bij plannen voor (ver)nieuwbouw willen wij er voor zorgen dat toekomstige woningen minder verbruiken en ook minder uitstoten. Dit alleen is niet voldoende, het meeste van Middelburg staat er immers al. Door als gemeente actiever naar buiten te treden en inwoners te ondersteunen met hun duurzaamheidsvraagstukken willen wij ook de bestaande woningvoorraad gaan verduurzamen. Dit doen we niet alleen financieel, maar ook met het geven van adviezen.

De oproep tot verduurzaming is belangrijk maar niet iedereen kan zomaar de knop omdraaien en aan de slag gaan. Met snel stijgende energieprijzen zijn de zorgen over het kunnen betalen van de energierekening voor onze inwoners een zeer actueel probleem. De coalitie onderkent dit en gaat actief aan de slag met het aanreiken van energiebesparende maatregelen. Van de regionale strategieën op het gebied van warmte- en energietransitie maken wij zo snel mogelijk een Middelburgse vertaling.

Dat geldt ook voor de Zeeuwse klimaatadaptatiestrategie. De komende decennia krijgen wij steeds meer te maken met de consequenties van het veranderende klimaat. Het streven naar een duurzamere samenleving voorkomt helaas niet dat de negatieve effecten van klimaatverandering ons zullen treffen. De coalitie gaat dan ook serieus met de Zeeuwse ambities én de ambities van de raad aan de slag, onder meer in het Strategisch project Energietransitie / Klimaatadaptatie. Hierdoor is onze gemeente straks beter voorbereid op uitdagingen door het veranderende klimaat.

Onderdeel van de klimaatadaptatie is meer groen opnemen in nieuwe plannen. Een groene wijk is niet alleen leuker en gezonder, het maakt de wijk ook beter bestendig tegen klimaatverandering. Voor de binnenstad kijken we naar mogelijkheden voor meer groen tegen gevels: verticaal groen. Het bevorderen van het gebruik van elektrisch vervoer, onder andere door het stimuleren van het plaatsen van meer laadpalen, levert eveneens een bijdrage aan vermindering van de CO₂-uitstoot.

Om onze ambities betaalbaar te houden willen wij binnen de ruimtelijke opgave starten met het vormen en vullen van een investeringsfonds, zie 1.3 Bouwen en wonen.

Duurzame economie

Bij economische ontwikkelingen benadrukken wij het duurzame aspect. Wij denken daarbij aan de volgende maatregelen:

• Het stimuleren van zonnepanelen op daken en groen op en rond gebouwen.
• Meer werk maken van afspraken over afvalscheiding en maatregelen tegen energieverspilling en naleving daarvan met winkeliersverenigingen en horecaondernemingen.
• De binnenstad autoluw maken ter vermindering van uitstoot van koolstofdioxide.
• Strenger er op toezien dat bedrijven zo snel mogelijk energiebesparende maatregelen nemen die zij binnen vijf jaar kunnen terugverdienen.

Culturele hoofdstad, wijken en dorpen, samenwerking met provincie

De coalitie hecht aan cultuur en kunst. Zij zijn waardevol en dragen vaak ook bij aan sociale doelen. Als het om kunst en cultuur gaat neemt Middelburg in Nederland een belangrijke positie in. Wij koesteren deze. Wij willen Middelburg dan ook aanmelden als kandidaat-gemeente voor culturele hoofdstad van Europa 2033. Als thema hiervoor denken wij aan Mensenrechten. Dit doen wij graag samen met regionale partijen. Algemeen willen wij ten behoeve van onze culturele sector en onze culturele activiteiten samenwerken, onder meer met de provincie Zeeland. Wij hebben aandacht voor culturele voorzieningen in wijken en dorpen buiten de binnenstad.

ZZP-ers

ZZP-ers in de culturele sector in onze gemeente willen wij steunen. Velen werden door coronamaatregelen hard geraakt. De gemeente zal de komende raadsperiode ook samen werken met lokale creatieve ZZP-ers.

Cultuur en culturele locaties

Middelburg bezit diverse panden waarin kunstzinnige activiteiten plaatsvinden. Vaak is dit erfgoed. Deze coalitie hecht meer belang aan de activiteiten dan aan ‘de stenen’. Wij hebben aandacht voor verduurzaming van het cultureel erfgoed in onze gemeente. Soms zijn de huurprijzen na verduurzaming voor culturele organisaties niet meer op te brengen. In die gevallen kijken wij open naar de houdbaarheid van de publieke functie van dat cultureel erfgoed.
Voor cultuur, kunst en cultureel erfgoed komt één portefeuillehouder.

Subsidies voor cultuur

De actuele verordening biedt de belangrijke mogelijkheid om spontane culture activiteiten te subsidiëren. Ook streven wij bij het verstrekken van subsidies naar vernieuwing. Veel kunstzinnige activiteiten vinden zelfstandig door lokale initiatieven plaats. Deze bevorderen wij door te faciliteren. Bij het opstellen van nieuwe subsidieregelingen hebben wij ook aandacht voor verkapte subsidies, zoals ondersteuning op andere manieren dan met het subsidiebedrag. Deze gaan wij kritisch tegen het licht houden.

Cultuur, kunst en jongeren

Wij verbinden cultuur en kunst graag met jongeren. Wij vinden dat belangrijk, juist in deze post-coronatijd. Voor jongeren is De Spot van belang. Er is al goede actie in gang gezet om deze organisatie verder te ontwikkelen. Wij steunen die ontwikkeling.

Daarnaast zijn festivals en evenementen voor hen belangrijk. Wij bieden dan ook de komende jaren zo veel mogelijk ruimte aan het organiseren daarvan.

Onze ambitie is kunst en cultuur goedkoper toegankelijk te maken voor jongeren tot en met 18 jaar. Wij onderzoeken hoe wij dit mogelijk kunnen maken.
Muziekonderwijs is nu voor een te kleine groep Middelburgers beschikbaar. Wij stimuleren dat mensen gebruik maken van het Jeugdfonds Sport & Cultuur Zeeland. Dit fonds betaalt de contributie / het lesgeld voor kinderen en jongeren uit gezinnen waar te weinig geld is voor een sportclub, muziek- of dansles, schilderen, theaterschool of een andere creatieve cursus.

De komende periode zetten wij extra in op leefbaarheid in de wijken. Samen met inwoners willen wij experimenteren met nieuwe vormen van participatie en zeggenschap. Zie hiervoor ook het thema Bestuurscultuur.

Wijkteams en wijktafels

Wij blijven participatie inzetten in buurten, wijken en dorpen. Wij zorgen dat de wijkteams één aanspreekpunt hebben binnen de gemeente. Met de sociaal wijkbeheerders van Woongoed willen wij meer gezamenlijk optrekken.

Alle dorpen en wijken zijn verschillend. Daarom maken wij waar nodig onderscheid tussen wijken en dorpen die meer aandacht en initiatief door de gemeente nodig hebben en dorpen en wijken waarin inwoners meer zelfstandig zaken oppakken. Wij onderzoeken mogelijkheden om deelname aan wijkteams aantrekkelijker te maken.

Bestuurlijk willen wij meer contact zoeken met samenwerkingspartners in wijken.

De sociale samenhang in Dauwendaele heeft in het bijzonder onze aandacht. Dat geldt voor de hele wijk. Maar zeker ook voor kwetsbare locaties. Denk dan aan het winkelcentrum, de Meanderlaan en de locatie Goudend.

Wij willen per wijk onderzoeken waar behoefte aan is en wat goed loopt bij wijkteams en inwoners. Ook zoeken wij naar een betere balans op wijktafels tussen (luisteren naar) inbreng van inwoners en de bijdragen van de gemeente. De nadruk moet meer komen te liggen op het eerste.

Woonzorgcentra

Grand cafés bij woon-zorgcentra willen wij weer de buurtfunctie geven waar ze oorspronkelijk voor bedoeld waren. Daarnaast willen wij het welzijn in woonservicezones waar nodig versterken of nieuw leven in blazen. Wij hebben aandacht voor het beheer van de centra en het opstarten na corona. Daarom leggen wij contact en stemmen af met Zorgstroom, Philadelphia en ouderenbonden. Wij zetten in op beheerders die oog hebben voor de behoeften van wijkbewoners en daar mee om weten te gaan. Het onderling ontmoeten van inwoners willen wij bevorderen, bijvoorbeeld door in deze centra evenementen te laten organiseren.

Groene wijken

Naast de sociale dynamiek van wijken, maken wij werk van ‘groene wijken’. Wij denken daarbij aan groei en bloei in de wijken. Aan ruimte voor klimaatadaptatie bijvoorbeeld door ‘steen eruit, groen erin’. En aan schone lucht, bijvoorbeeld in relatie tot houtstook.

Jongeren

Jongerenwelzijnswerk en de juiste voorzieningen voor jongeren in wijken willen wij extra aandacht geven. Wij betrekken jongeren daarbij. Bijvoorbeeld door wijkschouwen met kinderen te organiseren. Bij de aanpak van overlast door jongeren kiezen wij voor preventie in plaats van repressie.

Wij willen kansenongelijkheid tegen gaan. En we kijken met organisaties en de inwoners zelf wat hiervoor nodig is.

Binnenstad en toerisme

Toerisme en recreatie zorgen voor drukte in de binnenstad. Wij hebben aandacht voor wat dit doet met de leefbaarheid. Dit komt aan de orde bij het thema Toerisme en recreatie.

Jeugd(zorg) en onderwijs

De coalitie wil meer kansengelijkheid in het onderwijs en verbindt de domeinen onderwijs en jeugd(zorg).

Voor het serieus oppakken van uitdagingen op het gebied van jeugd en onderwijs vatten wij de gemeentelijke taken op het gebied van onderwijs breder op. Onderwijs is voor de coalitie meer dan huisvesting. Wij willen naast goede huisvesting:

• Kansengelijkheid stimuleren voor alle kinderen via voor- en vroegschoolse educatie (VVE), integrale kindcentra (IKC) en in het basisonderwijs
• Goed overleg en afspraken maken met schoolmaatschappelijk werk en schoolverpleegkundigen over jeugdzorg in het basis- en voortgezet onderwijs
• Meer doen aan onderwijsachterstandenbeleid.

Op de bovenstaande thema’s ontwikkelen wij met scholen en instellingen een lokale educatieve agenda.

Met preventie willen wij kansenongelijkheid, het ontbreken van een startkwalificatie, jeugdproblematiek en taalachterstanden voorkomen. Voor het bestrijden van kinderarmoede, zie armoedebeleid verderop in deze paragraaf. Mensenhandel, huiselijk geweld en kindermishandeling brengen wij onder bij één functionaris.

Jeugd, onderwijs en onderwijshuisvesting komen vanwege de samenhang in de portefeuille van één wethouder.

Middelburg houdt zich de komende vier jaar nadrukkelijk bezig met de doorontwikkeling van de Bestuurscommissie Jeugd.

Ouderen

Succesvolle projecten uit De Vitale Revolutie kunnen ook in andere wijken worden ingezet.

Armoedebeleid, werk en inkomen

We willen graag een duidelijk herkenbaar en ruimhartige minimumbeleid waarbij een minimaregeling van 130% het uitgangspunt is. We zetten ons in voor een betere aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt en een verbeterde Walcherse Collectieve Zorgverzekering. We gaan kijken hoe basisbanen gecreëerd kunnen worden om mensen die geen kans hebben op de arbeidsmarkt aan het werk te krijgen.

Statushouders worden zo snel mogelijk aan het werk geholpen via leer-werktrajecten in de zorg en techniek, waarbij werk en taal worden gecombineerd. Succesvolle voorbeelden van dergelijke trajecten zijn te vinden in Haarlem en Rotterdam.

Kinderarmoede in Middelburg is onaanvaardbaar. Daarom werken we samen met Stichting Leergeld, Stichting Jarige Job, het Armoedefonds, het Jeugdsportfonds, de Kinderen van de voedselbank en Het Jeugdcultuurfonds. We vergoeden, behalve vanuit het Kind Pact, ook de schoolkosten voor kinderen als de ‘vrijwillige’ ouderbijdrage een sta-in-de-weg is.

Laaggeletterdheid

Door laaggeletterdheid aan te pakken, denken we andere problemen te kunnen voorkomen.

Schuldenvrij door het leven

De schuldensituatie van een te groot deel van de onze inwoners is zorgelijk. Door de coronapandemie zijn problemen nog eens toegenomen. Schuldenproblematiek veroorzaakt schrijnende sociale situaties en moet om die reden worden voorkomen. Ook kan het extra zorgkosten veroorzaken. Het kan alleen niet altijd voorkomen worden. Dan willen wij dat de gemeente een actievere rol speelt in de aanpak en oplossing ervan. Het loket van het Sociaal Team is dé ingang voor alle hulpvragen die al onze inwoners kunnen hebben. Daarbij moeten we mensen, liefst snel, helpen en niet afschrikken. Het doel van onze preventie en aanpak is: schuldenvrij door het leven.

Bewindvoering

De gemeente wil meer regie voeren en niet alle bewindvoering aan marktpartijen overlaten. Zo willen wij kwaliteitseisen stellen aan ondernemers in bewindvoering. Daarbij hevelen wij niet alle verantwoordelijkheid over naar de overheid.

Wij zoeken en stimuleren de samenwerkingen met vrijwilligersorganisaties op dit gebied.

Integraal benaderen

Schuldenproblematiek heeft onder andere een inkomenskant, een zorg- en een onderwijscomponent. Wij zoeken naar mogelijkheden integraal te helpen bij schulden. We doen daarbij ons voordeel met goede voorbeelden uit andere plaatsen in Nederland, zoals gemeente Tilburg. Daar investeert de gemeente eerst in de basisbehoeften van mensen: woonruimte, voeding, elektriciteit en water. Daarna wordt geholpen bij aflossing en kwijtschelding.

Maatregelen

Naast kwaliteitseisen en een integrale benadering hebben wij de volgende maatregelen ter verlichting van schuldenlast voor ogen:

• Meer inzetten op vroegsignalering en preventie.
• Voor gemeentelijke schulden een schuldenpauze inlassen.
• Aandacht voor optimalisatie van het automatisch kwijtschelden gemeentelijke belastingen.
• Speciale aandacht voor jongeren met problematische schulden.
• Mensen helpen met simpele instrumenten die mensen kunnen helpen overzicht te krijgen, zoals een digitaal huishoudboekje.
• Ten behoeve van de menselijke maat passen we hardheidsclausules toe in het voordeel van bewoners en daar waar nog geen hardheidsclausules bestaat, voeren we die in.
• Onderzoeken hoe het voor onze inwoners makkelijker kan worden om hulp te vragen. Het gaat dan over hulp in de breedte, niet alleen financieel. Hiervoor is het Sociaal Team voor alle inwoners de ingang.

Wij willen bevorderen dat Middelburg een veilige stad is om in te wonen en te werken. We willen tegelijk een gastvrije stad zijn waar het fijn is om te verblijven.

Ter verbetering van de verkeerssituatie voor fietsers en voetgangers willen wij:

• De situatie rond de Schroebrug verbeteren voor fietsers. Zeker nu er veel fietsverkeer bij komt vanuit Essenvelt en de studentenhuisvesting Kanaalweg is dit extra van belang.
• De mogelijkheden tot fietsparkeren in het centrum verbeteren. Dit is vooral voor ouderen van belang.
• Fietsers en voetgangers in de binnenstad op ‘1’ plaatsen. Zij krijgen voorrang bij kruispunten, verkeerslichten en rotondes. Zo kunnen kinderen kunnen veilig naar school lopen en fietsen.
• Bij de aanleg van nieuwe wijken denken vanuit de fietser, niet vanuit de automobilist.
• De maximale snelheid van 30 km/uur wordt de norm. Wij brengen de maximumsnelheid binnen woonwijken zo veel mogelijk naar 30 km/uur. Belangrijke toegangswegen uitgezonderd.
• Een einde maken aan de overlast in de binnenstad van bezorgdiensten en bezorgbrommers.

Daarnaast gaan we de tarieven van parkeergarages bekijken. Door lagere tarieven in de parkeergarages is het aantrekkelijker om daar gebruik van te maken.

We willen parkeerplaatsen (hubs) realiseren aan de randen van de stad voor gemotoriseerd verkeer. Hiermee voorkomen we zoekverkeer in de binnenstad. Ook blijven wij een vriendelijke stad voor onze gasten als wij die parkeerterreinen goed en gebruiksvriendelijk inrichten en bezoekers hier gratis kunnen parkeren.

En we onderzoeken de mogelijkheid om de dienstregeling van de buurtbus uit te breiden naar andere wijken en ook op meer dagen in de week.

Autoluwe binnenstad

Door het beter benutten van de parkeerterreinen aan de randen van de stad én het hanteren van goede tarieven in parkeergarages dragen wij bij aan een autoluwe binnenstad. Zeker voor zover het bezoekers betreft.

Op termijn willen wij alleen nog elektrisch vrachtverkeer toelaten in centrum. Wij willen dat Middelburg zich daarom aansluit bij de landelijke Green Deal Zero Emissie Stadsvervoer (ZES). Dat verbetert het welzijn en de gezondheid van onze inwoners. Dit doordat onder andere gezorgd wordt voor efficiënt, veilig en milieuvriendelijk vervoer. Bij parkeren op straat in de binnenstad geven wij voorrang aan inwoners.

Het plaatsen van laadpalen voor elektrische auto’s in onze gemeente willen wij versnellen.

Gebiedsontsluiting Veerse Meer Zuid

Wij hechten belang aan een spoedige visie van de gezamenlijke wegbeheerders - gemeenten Middelburg, Goes, Borsele, Waterschap Scheldestromen en Provincie Zeeland - voor een toekomstbestendige ontsluiting van het gebied Veerse Meer Zuid. Daarnaast willen wij zelf concreet gaan kijken hoe we met de gebiedsontsluiting van Arnemuiden omgaan. Daarbij wegen we vanzelfsprekend de belangen van inwoners en de directe omgeving ook mee.

Groen is belangrijk voor een toekomstbestendig, klimaatneutraal Middelburg. En voor het welbevinden van onze inwoners. Groen is mooier, vermindert hittestress en helpt bij de afvoer van regenwater. We stellen groen, biodiversiteit en kwaliteit van leven centraal. Dat doen we bij ieder bouwproject. Bij elke aanpassing van de openbare ruimte. En bij ieder toekomstplan. Groen vraagt niet om keurig nette perkjes en gemaaid gras.

Wij zetten ons in voor een nog groenere gemeente op de onderstaande manieren:

• Investeren in plantsoenen ter vergroening van de leefomgeving.
• Stimuleren van groen in plaats van steen. Bijvoorbeeld met voorrang geven aan geveltuintjes in de stad.
• Vergroening van daken blijvend stimuleren.
• Meer bomen planten.
• Biotopen voor insecten en vogels bevorderen.
• Het autoluw maken van de stad.
• Meedoen aan “Maai mei niet” en stimuleren inwoners dat ook te gaan doen. We voeren op sommige plaatsen cyclisch maaien in. Dat betekent dat we van een bepaald veld niet alles tegelijk maaien.
• Waar mogelijk versteende gebieden in het centrum vergroenen. Dit in overleg met betrokkenen, zoals de ondernemers- en bedrijvenverenigingen.
• Een uitbreiding van het aantal groene speelplaatsen of ravotbossen in onze gemeente.

Groenbehoud en -onderhoud

Ook het onderhoud van bestaand groen moet goed geregeld zijn. Daarvoor willen wij:

• Groene corridors mooi houden. Voorbeelden daar van zijn Park Toorenvliedt, het Molenwaterpark, de Overloper, de Bolwerken en het Meiveld.
• Ook willen wij activiteiten stimuleren op deze mooie groene locaties.
• Het niet te bebouwen deel van de Cleene Hooge een voorbeeldgebied laten zijn. Met biologisch boeren, natuurlijk beheer en meer biodiversiteit. Voor deze invulling van het agrarisch gebied nemen wij zo spoedig mogelijk stappen, zie ook onder Bouwen en wonen.
• Natuurinclusief bouwen en bedrijventerreinen natuurvriendelijk inrichten.
• Oude bomen zo veel mogelijk behouden.
• Het doorbreken van monocultuur voortzetten. Dit door grasvelden af te wisselen met bloemweides, bomen en struiken.
• Stoppen met het maaien van ingezaaide bloemenranden.

Schoon

Bij een groene omgeving hoort een schone omgeving. Ter bevordering van de schone leefomgeving willen wij:

• Komen met een voorstel om vuurwerkoverlast te beperken.
• Maatregelen nemen om zwerfafval te voorkomen.
• Onderzoeken hoe wij de overlast van houtstook kunnen verminderen. Bijvoorbeeld door te kijken of we bij nieuwbouw het plaatsen van een open haard kunnen verbieden en de richtlijnen van de Schone Lucht Akkoord te volgen.

Adoptie

Om inwoners meer te betrekken bij het groenbeheer van hun leefomgeving willen wij adoptie van (snipper)groen en groenprojecten door inwoners aanmoedigen. Onze plannen voor een klimaatneutraal Middelburg staan onder de gedeelde opgave Klimaat en energie.

Onze coalitie wil samen met de gemeenteraad én het nieuwe college een nieuwe weg inslaan op het gebied van bestuurscultuur. Luisteren naar anderen, samen zoeken en in keuzes duidelijk maken waarom we doen wat we doen. Wij beleggen dit als portefeuille bij de burgemeester.

Raad-college

In de vorige bestuursperiode is de notitie van de raadscommissie bestuurscultuur verschenen. Wij geven de opdracht aan het nieuwe college om, voor zover die hun verantwoordelijkheden betreffen, serieus met de aanbevelingen aan de slag te gaan. We zetten de komende jaren ook graag voortvarend stappen samen met een nieuwe raadscommissie Bestuurscultuur. Ten opzichte van raadsinitiatieven die hieruit voortkomen hebben wij een welwillende houding.

Debatten zijn een essentieel onderdeel van de democratie en mogen daarom stevig en politiek scherp zijn, maar ook beheerst en respectvol. Dit omdat wij een voorbeeldfunctie hebben en een gezamenlijke verantwoordelijkheid hebben om te werken aan het vertrouwen in de (lokale) politiek. Wij zijn van mening dat het college eerlijke en complete informatie op elk relevant gebied moet verschaffen.

Eén van de aanbevelingen uit het rapport is het tijdig indienen van moties en amendementen. En dat deze dan voorafgaand aan de vergadering voorzien zijn van gemotiveerde advisering over uitvoerbaarheid en ontraden/oordeel raad. Wij willen dat het college zich er met overtuiging voor in zet om moties en amendementen die uiterlijk op dinsdag zijn ingediend op die manier te behandelen. Dit gebeurt op een transparante manier en het college gaat terughoudend om met de etiketteringen 'onuitvoerbaar' en 'ontraden'. De basishouding is: 'uitvoerbaar/oordeel raad, tenzij'. Het college rapporteert op jaarbasis hoeveel moties en amendementen het oordeel 'onuitvoerbaar' en 'ontraden' hebben gekregen.

Gemeente-inwoner

De coalitie vindt dat Middelburg een betrouwbare dienstbare overheid moet zijn voor inwoners met een gezond systeem van checks and balances – macht en tegenmacht - binnen de stad. Wij vinden dat het college andere partijen serieus de ruimte en soms ook de verantwoordelijkheid moet geven. Natuurlijk binnen de kaders van regels en wetten. De politiek dichter bij mensen brengen is hard nodig gezien de historisch lage opkomst bij de afgelopen verkiezingen. De coalitie wil samen met de gemeenteraad kijken hoe we raadsvergaderingen ook voor onze inwoners helderder en transparanter kunnen laten verlopen.

Gemeenschappelijke regelingen

Wij willen de democratische controle op de gemeenschappelijke regelingen waaraan Middelburg deelneemt verscherpen. We willen dat Middelburg een actieve rol neemt in besturen en bestuurscommissies van de GR-en. Ook willen wij beter inzicht voor raadsleden in het functioneren van deze GR-en. Bijvoorbeeld door betere terugkoppeling door de GR-wethouder naar college en raad. En door de raad te voorzien van informatie over de daadwerkelijke gang van zaken binnen de GR-en, niet slechts van de financiële gang van zaken.

Organisaties, inwoners en bestuurders noemen Middelburg al een aantal jaar stad van de mensenrechten en de vier vrijheden. Wij willen dat actief uitdragen en meer concreet vormgeven. Hiervoor willen wij een portefeuille creëren bij één van de wethouders.

Gelijkwaardigheid en Verdraagzaamheid

Thema’s als gelijkwaardigheid en verdraagzaamheid hebben daarom zeker onze aandacht. We willen dit stimuleren door:

• Een actiever antidiscriminatiebeleid. Wij gaan aan de slag met uitvoering van het Zeeuws Deltaplan antidiscriminatie en andere akkoorden op dit gebied.
• Het voeren van een actief inclusiebeleid in de breedste zin van het woord: je mag in Middelburg zijn wie je bent.
• Het inclusiebeleid mede vorm geven op basis van het VN-verdrag Handicap.

Bijdragen aan vrijwaring van angst en gebrek

Wij stellen een actieplan op tegen huiselijk geweld. Niet alleen op straat, maar ook achter de voordeur willen wij de veiligheid bevorderen. We willen daarom een aandachtfunctionaris huiselijk geweld, mensenhandel en kindermishandeling aanstellen.

Ook gaan wij actief op zoek naar mensen met een hulpvraag. Wij merken daarbij op dat het handhaven van het huidige niveau van welvaart en mensenrechten in de gegeven omstandigheden van economische achteruitgang al een opgave kan zijn. Zie ook het onderwerp armoedebeleid onder het thema sociaal domein.

Duurzame asielopvang, crisis- en noodopvang, statushouders

In onze opvang van asielzoekers handelen wij ook in de geest van de mensenrechten. Ook de komende jaren blijven we asielzoekers opvangen. Wij gaan daarvoor verder met de voorbereiding van een duurzame opvang in Middelburg. Dat is een opvanglocatie voor 330 personen. Wij betrachten zorgvuldigheid bij de keuze van een nieuwe locatie.

Wij willen blijven bijdragen aan (crisis-)noodopvang van asielzoekers en vluchtelingen. De statushouders moeten zo snel mogelijk inburgeren. Dit voor hun eigen welzijn.

Stadsbestuur en slavernijverleden

Als het gaat om het aanbieden van excuses voor het slavernijverleden, vinden we dat we daar zeker stappen in moeten zetten. Het gaat dan over de rol die het stadsbestuur van Middelburg ten tijde van de VOC (Vereenigde Oostindische Compagnie), WIC (West-Indische Compagnie) en MCC (Middelburgsche Commercie Compagnie) heeft gespeeld. In de continuïteit van bestuur hebben we daar nu ook verantwoordelijkheid voor.

Wij steunen actief de vestiging van een kenniscentrum slavernij. Hier wordt naast historisch onderzoek, ook onderzoek gedaan naar huidige vormen van slavernij. Door onderzoeken van het centrum kunnen wij leren van heden en verleden om herhaling in de toekomst te voorkomen.

Onderwijs en mensenrechten

Wij willen samen met de provincie en onderwijsinstellingen de mogelijkheden verkennen opleidingen te verbinden met de Four Freedoms Awards, het Etty Hillesum Huis, Middelburg Shelter City en het kenniscentrum Slavernij. Daarnaast trekken we opleidingen aan gerelateerd aan vrijheden, zoals politicologie, filosofie en rechten. Ook voor organisaties die zich inzetten voor mensenrechten willen wij een aantrekkelijke stad zijn.

Cultuur en stadspromotie

Wij zien verbinding tussen het zijn van mensenrechtenstad, cultuur en promotie van de stad. We geven ruimte aan evenementen die dit profiel versterken. Het aanmelden voor Europese culturele hoofdstad is daarvan een voorbeeld. Zie meer hierover in onder het thema Toerisme en recreatie.

Samenwerking moet de kwaliteit en efficiëntie van het gemeentebestuur ten goede komen en daarmee de dienstverlening aan onze inwoners verbeteren. Ten behoeve van die kwaliteitsverbetering is het de moeite waard op meer beleidsterreinen de samenwerking te zoeken op Walcheren en in Zeeland. De gemeente stelt zich dienstbaar op; samen kom je verder. Daarbij zullen wij het vormen van ondemocratische uitgedijde en ondoelmatige organisaties voorkomen.

Samenwerken met overheden

Goede samenwerking begint met elkaar kennen. De coalitie verwacht dat het college daarom actief kennismaakt met verschillende collega-besturen. Daarnaast moeten we bij samenwerken anderen iets gunnen.

Als we het hebben over samenwerken gaat het over twee verschillende soorten. Samenwerken op bepaalde taken, zoals personeelszaken belastingen en archeologie. En samenwerken met andere overheden als provincie, OZO (Overleg Zeeuwse Overheden), Z4 en vertegenwoordiging in regionale en landelijke besturen.

Walcheren is een logische schaal voor samenwerking. En sluit samenwerking daarbuiten zeker niet uit. Vlissingen willen wij opnieuw uitnodigen bij de Commissie Regionale Zaken Walcheren. Wij laten onderzoeken welke gevolgen – voor- en nadelen – het zou hebben één gemeente Walcheren te worden.
Middelburg wil een voorbeeldrol spelen bij samenwerking. Wij zijn voorstander van krachten bundelen, dragen dat uit en nemen initiatief. Zie ook het thema bestuurscultuur.

Voor de komende vier jaar maken wij een ‘Agenda samenwerking’. Wij stimuleren samenwerking met en tussen andere maatschappelijke partijen.

Samenwerking van gemeenten in VZG en VNG-verband heeft zich effectief getoond de afgelopen jaren. Ook deze coalitie streeft naar een vertegenwoordiging in diverse commissies.

Zoals wij bij Verkeer al aangaven, willen wij dat Middelburg een gastvrije stad is en blijft. We zien voorbeelden van steden waar het massatoerisme te veel plaats inneemt. Dit dreigt ook in onze gemeente te gebeuren. We willen dat onze gemeente voor iedereen een aangename plek blijft om te verblijven én te wonen. Wij willen daarom een impuls voor de leefbaarheid en een spreiding van het toerisme gedurende het jaar.

Balans tussen leefbaarheid en toerisme

Een goede balans tussen toerist en inwoner willen wij onder meer bereiken door:

• Op zoek te gaan naar manieren om toeristen op rustige dagen naar de stad te trekken. En Middelburg te promoten als plaats om juist ook buiten het hoogseizoen naar toe te komen. Dit komt onder andere in het Toeristisch Uitvoeringsplan aan de orde.
• Een grens te stellen aan het maximale aantal verblijfsaccommodaties in één en dezelfde straat en het hanteren van een zelfwoonplicht.
• Registratieverplichting voor toeristische verhuur in te voeren.
• Een splitsingsvergunning verplicht te stellen.
• Het onttrekken van woningen in het lagere segment te verbieden. Het verbod geldt ook voor kamerverhuur en deeltijdwoningen. Dit deel van de woningmarkt blijft toegankelijk voor onze inwoners.
• Parkeren langs randen van de stad te stimuleren en gunstige tarieven in parkeergarages en aan de randen te hanteren.
• De binnenstad nog meer autoluw te maken.
• Nieuwe initiatieven tot grootschalige recreatieve verblijfslocaties niet te steunen.

Aantrekkelijke gemeente

Recreatie en toerisme zijn ook een belangrijke inkomstenbron voor veel inwoners en voor de gemeente. Om een aantrekkelijke stad te zijn en te blijven voor gasten willen wij:

• De rijke historie van Middelburg actief steunen en blijven inzetten als trekpleister.
• Naast historische thema’s ook wisselende culturele en algemene thema’s aanbieden. Denk dan aan het thema mensenrechten en de culturele kunstmanifestatie Façade.
• Een actief kunst- en cultuurbeleid om het seizoen te verlengen en als slecht-weervoorziening
• Meer groen in de binnenstad (zie ook thema groen).
• Een citymarketingplan opstellen waarbij we inzetten op Middelburg Stad van de Vrijheden (mensenrechten).
• Goed samenwerken en afstemmen met onze buurgemeenten Veere en Vlissingen.
• Via een aansprekende website inwoners en bezoekers vertellen over onze mooie stad. Hiervoor samenwerking zoeken met de verschillende (belangen)organisaties in onze gemeente.
• Goede parkeervoorzieningen voor auto’s buiten of aan de randen van het centrum, gratis of voor een goede prijs, met gebruiksvriendelijke toegang tot de binnenstad.
• Voldoende ruimte voor fietsparkeervoorzieningen in de binnenstad.