Nederlander worden

U kunt Nederlander worden als een van uw ouders Nederlander is (van rechtswege), door optie of door naturalisatie.

Nederlander van rechtswege

U bent Nederlander van rechtswege wanneer een van uw ouders Nederlander is. Er zijn een paar regels voor het Nederlanderschap van rechtswege, maar er kunnen altijd uitzonderingen zijn.

  • Was uw vader Nederlander toen u werd geboren en was hij getrouwd met uw moeder? Dan bent u Nederlander.
  • Bent u in of na 1985 geboren en is uw moeder Nederlands, dan bent u Nederlander. Het maakt dan niet uit of u in of buiten Nederland geboren bent. Of dat u geadopteerd bent. Heeft u een Nederlandse moeder en bent u voor 1985 geboren, dan kunt u door optie Nederlander worden.
  • Is uw vader Nederlander en uw moeder niet en was uw vader bij uw geboorte niet met haar getrouwd? Dan moet u door uw vader erkend zijn. Dat betekent dat uw vader officieel heeft bevestigd dat u zijn kind bent.
  • Als uw vader of moeder tijdens uw geboorte woonde in Nederland, Aruba, Curaçao of Sint-Maarten en uw vader of moeder is ook geboren in Nederland terwijl hun vader of moeder in Nederland woonde, dan bent u volgens de wet Nederlander. Het maakt dan niet uit welke nationaliteit uw ouders hebben. Voor een kind dat na 1 april 2003, maar voor 1 maart 2009 door een Nederlander is erkend, bestaat een aparte regeling. Het kind kan door optie de Nederlandse nationaliteit krijgen.
Nederlandse nationaliteit door optie

Soms kunt u Nederlander worden via de optieprocedure. De optieprocedure is de makkelijkste en snelste manier om de Nederlandse nationaliteit te krijgen. U moet wel behoren tot een bijzondere, in de wet genoemde groep. U hebt bijvoorbeeld een Nederlandse moeder en u bent geboren voor 1985. De procedure duurt ongeveer 3 maanden. De overige voorwaarden vindt u in de brochure Hoe kunt u Nederlander worden?.

Wanneer u Nederlander bent geworden, moet u naar de naturalisatieceremonie. Daar legt u de verklaring van verbondenheid af.

Nederlandse nationaliteit door naturalisatie

Als u niet via de optieprocedure Nederlander kunt worden, kunt u naturaliseren. Naturalisatie duurt maximaal 1 jaar. Als u aan alle naturalisatievoorwaarden voldoet, kunt u  een verzoek om naturalisatie bij de gemeente indienen. U moet officiële documenten zoals uw paspoort, verblijfsvergunning, geboorteakte van uw kind, huwelijksakte en een inburgeringsdiploma laten zien.

U kunt 'Nederlanderschap door naturalisatie' aanvragen als u een geldige verblijfsvergunning heeft, minimaal 5 jaar in Nederland woont (minimaal 3 jaar als u met een Nederlander bent getrouwd), en het inburgeringsexamen haalde. Andere eisen kunt u nalezen op de website van de Immigratie- en Naturalisatie Dienst (IND). De gemeente controleert uw gegevens en stuurt uw verzoek met een advies van de burgemeester naar de Immigratie- en Naturalisatie Dienst (IND). De IND onderzoekt of u Nederlander kunt worden.

U wordt pas Nederlander bij de naturalisatieceremonie. Daar legt u de verklaring van verbondenheid af en krijgt u het besluit van Nederlanderschap. Een naturalisatieaanvraag duurt maximaal 1 jaar en kost geld.

Meestal moet u afstand doen van andere nationaliteit(en). U hoeft geen afstand te doen van uw andere nationaliteit als:

  • dat niet mag van het land waar u vandaan komt;
  • u in Nederland, Aruba, Curaçao of Sint-Maarten bent geboren en nu in Nederland, Aruba, Curaçao of Sint-Maarten woont;
  • u getrouwd bent met een Nederlander;
  • als u vluchteling ben en in Nederland, Aruba, Curaçao of Sint-Maarten woont.

Kinderen naturaliseren

Vreemdelingen die in Nederland, Aruba, Curaçao of Sint Maarten wonen, kunnen tegelijkertijd met hun aanvraag voor naturalisatie ook een aanvraag voor mede-naturalisatie voor hun kinderen doen.

Voorwaarden naturalisatie

Als u de Nederlandse nationaliteit wilt verkrijgen, moet u in ieder geval aan alle onderstaande voorwaarden voldoen:

  • U bent 18 jaar of ouder.
  • U heeft ten minste 5 jaar, direct voorafgaand aan uw verzoek, legaal in Nederland, of in de landen Curaçao, Sint Maarten of Aruba, dan wel de gemeenten Bonaire, Sint Eustatius of Saba gewoond. Op deze regel bestaan enkele uitzonderingen.
  • U bent oud-Nederlander: u heeft de Nederlandse nationaliteit gehad en deze weer verloren. In dat geval hoeft u niet een bepaalde periode in Nederland gewoond te hebben. In sommige gevallen kunt u gebruik maken van de optieprocedure (zie 'Nederlander worden door optie').
  • Er mogen geen bedenkingen bestaan tegen uw verblijf voor onbepaalde tijd in Nederland, of in de landen Curaçao, Sint Maarten of Aruba, dan wel in de gemeenten Bonaire, Sint Eustatius of Saba.
  • U heeft een verblijfsvergunning voor onbepaalde tijd of een verblijfsvergunning voor een niet-tijdelijk verblijfsdoel, zoals gezinshereniging of arbeid in loondienst. Als u een verblijfsvergunning heeft met een verblijfsdoel van tijdelijke aard, bijvoorbeeld voor een studie of medische behandeling, kunt u niet worden genaturaliseerd.
  • U heeft het inburgeringsexamen met succes afgelegd en u kunt hiervan een bewijs laten zien. Hiermee toont u aan dat u bent ingeburgerd. Deze voorwaarde geldt niet als u een diploma heeft van een Nederlandse middelbare school of een diploma staatsexamen Nederlands als 2e taal (programma 1 dan wel programma 2).
  • Er mogen geen ernstige vermoedens bestaan dat u een gevaar oplevert voor de openbare orde, de goede zeden of de veiligheid van het koninkrijk. Hiervan is sprake als u in de 5 jaar voor het afleggen van de verklaring of de bevestiging een straf opgelegd hebt gekregen of wanneer er nog een strafzaak openstaat. U moet in principe bereid zijn om afstand te doen van uw huidige nationaliteit (tenzij u onder bepaalde uitzonderingen valt).
Aanvraag naturalisatie
  • U dient een verzoek in bij de gemeente waar u woont. De gemeente bekijkt of u aan de vereiste criteria voldoet.
  • Zodra de gemeente akkoord gaat met alle ingeleverde documenten en met u heeft gesproken, kunt u de officiële aanvraag tot naturalisatie bij de gemeente indienen.
  • De gemeente stelt een advies op en zendt dit naar het ministerie van Veiligheid en Justitie.
  • Mede aan de hand van dit advies beslist het ministerie of uw aanvraag voldoet aan de voorwaarden om Nederlander te kunnen worden.
  • Als de beslissing op uw verzoek positief is, draagt het ministerie u voor naturalisatie voor bij Zijne Majesteit de Koning.
  • U ontvangt bericht over uw verzoek tot naturalisatie van het ministerie van Justitie. U krijgt ook bericht als u niet aan de voorwaarden voldoet en het ministerie uw aanvraag afwijst. Als uw aanvraag is afgewezen, krijgt u uw geld niet terug.
  • Als u het niet eens bent met de beslissing van het ministerie van Justitie kunt u bij het ministerie een bezwaarschrift indienen.
  • Het ministerie moet binnen 1 jaar na indiening over uw naturalisatieaanvraag beslissen. Deze termijn kan maximaal 2 keer met een half jaar worden verlengd.
  • Voor het verlenen van het Nederlanderschap is een ceremonie ingesteld, waaraan u verplicht bent deel te nemen. U moet vooraf de 'Bereidverklaring afleggen verklaring van verbondenheid' ondertekenen en tijdens de ceremonie deze bereidverklaring mondeling erkennen.

De naturalisatie van kinderen

  • Uw minderjarige kinderen die in Nederland wonen en bij de gemeente en de Immigratie- en Naturalisatiedienst geregistreerd zijn, naturaliseren onder bepaalde voorwaarden met u mee.
  • Uw kinderen die niet in Nederland wonen, kunnen niet met u mee naturaliseren.
  • De gemeente zal het gelijktijdig naturaliseren van uw minderjarige kinderen met u bespreken.

Naamsvaststelling

Het kan zijn dat bij het verkrijgen van uw Nederlanderschap uw naam moet worden vastgesteld of gewijzigd. U kunt hier ook zelf om verzoeken. Een naamsvaststelling of wijziging kan noodzakelijk zijn in de volgende gevallen:

  • U heeft geen achternaam of voornaam.
  • Uw naam levert problemen op in de Nederlandse uitspraak.
  • Uw naam vertoont een niet-Nederlandse spelling die moeilijkheden zal opleveren bij de schrijfwijze.
  • U heeft, door uw huwelijk, de naam van uw man gekregen. U kunt uw naam laten wijzigen in uw eigen meisjesnaam.

U bezoekt het stadskantoor alleen op afspraak. Bel naar 0118 67 50 00.

U neemt mee

  • Uw huidige, geldige, buitenlandse paspoort;
  • Uw verblijfsdocument;
  • Een gelegaliseerde geboorteakte;
  • Overige stukken (per aanvraag verschillend). Neem contact op met de gemeente om te bepalen welke overige stukken u mee moet nemen.

Als u getrouwd bent en/of samenwoont met een Nederlandse man of vrouw, heeft u ook nodig:

  • de huwelijksakte of een uittreksel uit de Basisregistratie Personen, waarin wordt aangetoond dat u minimaal 3 jaar in Nederland samenwoont;
  • (indien van toepassing) een certificaat als bewijs dat u het inburgeringsexamen met succes hebt afgerond, of een ander Nederlands diploma.
Kosten naturalisatie

In 2024:

  • Naturalisatie 1 persoon € 1023,00
  • Naturalisatie 1 persoon laag tarief € 760,00
  • Naturalisatie meerdere personen    € 1305,00
  • Naturalisatie meerdere personen laag tarief € 1044,00
  • Toeslag naturalisatie voor ieder minderjarig kind € 151,00
  • Optie 1 persoon    € 217,00
  • Optie meerdere personen    € 370,00
  • Toeslag optie voor ieder medeopterend minderjarig kind € 24,00