Notulen vergadering ARK 10 oktober 2024

Een verslag van de vergadering van het Adviesteam Ruimtelijke Kwaliteit van 10 oktober 2024.

Deel I: Adviezen ruimtelijke- / beeldkwaliteit

Aanwezig:

ir. L. Brink, architect, voorzitter
ing. P. Meulmeester, secretaris

G. de Pagterstraat 13 Middelburg

Voor: het realiseren van een dakopbouw
Advies: Akkoord mits

Het Adviesteam Ruimtelijke Kwaliteit beoordeelt aanvragen op basis van de “Nota Ruimtelijke Kwaliteit gemeente Middelburg 2016”. Daarbij dient bij de beoordeling op dit bouwperceel met de volgende criteria rekening te worden gehouden: de vaste criteria en gebied 3 “De uitbreidingswijken”.

Het aangepaste plan voor het realiseren van een dakopbouw bij deze woning is akkoord mits:

Dezelfde houtsoort, met dezelfde kleur, wordt toegepast als de bestaande houten gevelbekleding;
De dakopbouw even hoog wordt uitgevoerd als de bestaande verdieping;
Het boeiboord, onder andere in detail 16, ook in rockpanel wordt uitgevoerd (als bij het bestaande boeiboord).

Tot slot wordt als suggestie meegegeven de uitbreiding over de volledige breedte van de achtergevel door te zetten (ook ter plaatse van de assen 3 en 4).

Griffioenpad 1 Middelburg

Voor: het plaatsen van geluidsschermen
Advies: Aangehouden/akkoord op hoofdlijnen

Het plan voor het plaatsen van twee geluidschermen op het terrein van deze vereniging wordt door de ontwerper en een deel van het bestuur van de vereniging mondeling toegelicht.

De voorzitter van het ARK licht het vorige advies van het ARK toe. Wat het nu voorliggende voorstel betreft wordt opgemerkt dat dit voldoende kansen biedt om tot een acceptabele inpassing van de geluidsschermen in de omgeving te komen. Het plan is op hoofdlijnen akkoord.

Verzocht wordt het plan verder uit te werken en daarbij rekening te houden met, onderstaande opmerkingen en deze te verwerken in het definitieve voorstel:

Zoek naar een zo eenduidig mogelijke oplossing, uitstraling van beide geluidsschermen. Kies daarbij aan beide zijden van de geluidsschermen voor of een horizontale of een verticale bevestiging van de houten latten. Pas ook aan beide zijden klimop toe;
Zet de extra beplanting aan de noordzijde ruim achter de bestaande beplanting aan het Griffioenpad, zodanig dat, ook op de wat meer open gedeeltes van de bestaande beplanting, een bredere “bosschage” kan ontstaan die het zicht op het scherm wegneemt vanaf het Griffioenpad en dichterbij, bij de oostelijke toegang;
Werk het beplantingsplan verder uit denk daarbij ook aan een aantrekkelijk (groen) beeld in de wintermaanden waar het scherm uit het zicht van het Griffioenpad is. Het groen moet vanaf het begin ‘body’ hebben.

Langstraat 57 Arnemuiden

Voor: Het verbouwen van het pand tot twee appartementen
Advies: Akkoord

Het aangepaste plan voor het verbouwen van (een deel van) dit pand tot twee appartementen is akkoord.

Als suggestie wordt meegegeven de hekwerkjes bij de kozijnen met merk C binnen de negge van het metselwerk te plaatsen.

Segeerssingel 8 Middelburg

Voor: Het wijzigen van de gevels
Advies: Akkoord mits

Het aangepaste en verder uitgewerkte plan voor het wijzigen van de gevels van dit kantoorpand is akkoord mits:

Het plan verder wordt uitgewerkt, waarbij wordt opgemerkt dat de detaillering van groot belang is voor het uiteindelijke resultaat;
Het lamellenscherm onder de tekst “Nedbase” (aan de zijde van de Schroeweg) stopt bij de bovendorpel van de kozijnen of helemaal over de kozijnen wordt doorgezet. Niet een stukje over het raam laten doorsteken zoals aangegeven.

Deel II: Adviezen monumenten/beschermd stadsgezicht/beeldkwaliteit

Aanwezig:

ir. L. Brink, architect, voorzitter
drs. K. Emmens, bouwhistoricus, lid
M. Bimmel, bouwhistoricus, lid
ing. P. Meulmeester, secretaris

Kanaalweg 22 Middelburg

Voor: het restaureren van het NS-station
Advies: Aangehouden/op hoofdlijnen akkoord

De vergadering vindt plaats samen met de regiovertegenwoordigers van de RCE.

Bij aanvang van de vergadering licht de voorzitter toe dat de leden de stukken niet grondig hebben kunnen doornemen, omdat de stukken laat aan het Adviesteam waren toegestuurd.

De architect licht het aangepaste, verder uitgewerkte visiedocument mondeling toe.

De monumentendeskundigen hebben voorafgaand aan de vergadering een deel van het pand bezocht. Het pand bleek (nog) niet volledig ontdaan van later aangebrachte voorzetwanden en plafonds. Daardoor is het voor het Adviesteam niet duidelijk of er nu een volledig beeld is van de huidige staat en historische waarden van (vooral) het interieur. Wat wel is geconstateerd is dat er nog houten kozijnen en hardstenen onderdelen uit de bouwtijd van het pand aanwezig zijn. En dat de roeden aan de perronzijde van ijzer zijn, wat bekend is bij de architect. Verzocht wordt het pand verder/volledig te ontdoen van later aangebrachte voorzetwanden en systeemplafonds en de mogelijke bevindingen die dat oplevert op te nemen in een aangepaste waardenstelling.

De architect geeft aan dat hier bij de verdere uitwerking (DO) aandacht aan zal worden besteed.

Hij geeft ook aan dat er nadat het voegwerk is hersteld minstens twee jaar wordt gewacht met het aanbrengen van gevelisolatie aan de binnenzijde van de gevels.

De rijksdienst complimenteert de architect met het uitgebreide en degelijke bouwfysische rapport. Zij geeft daarbij wel aan dat de voorgestelde Rc-waarde van 6,5 voor het dak sterk wordt afgeraden. De prioriteit zou niet bij een dergelijke hoge Rc-waarde moeten liggen, maar bij het herstel van het dak. De indruk ontstaat dat de keuze voor de voorgestelde hoge Rc-waarde niet is gemaakt vanuit het monument, maar vanuit de wens van de opdrachtgever. Omdat de zolders niet dan voor installaties gebruikt zullen worden, is de hoge Rc-waarde sowieso weinig zinvol.

Het realiseren van een dergelijke hoge Rc-waarde is bij monumenten lastig te realiseren en levert energie-technisch relatief weinig op. Een Rc-waarde van 6,5 voor het dak kan op termijn zelfs nadelig uitpakken voor het rijksmonument. Ook aanvullende isolatie aan de binnenzijde van de gevels wordt sterk afgeraden. Aangedrongen wordt op extra aandacht voor de ventilatie van het pand/de constructies.

De rijksdienst en het Adviesteam merken op, dat in het voorstel de plattegrond van de hal op de begane grond is gewijzigd ten opzichte van de bestaande situatie. Er zit nu een “knik” in de route naar het perron, terwijl in de huidige situatie de doorgang op de middenas van de centrale entree aan de voorzijde zit. Ook de loketten voor de plaatskaarten verdwijnen/worden verplaatst. Beide onderdelen vertegenwoordigen een essentieel deel van de gelaagdheid en de gebruiksgeschiedenis van het pand. Er wordt voor gepleit de huidige indeling/elementen intact te laten en de centrale as, waardoor vanaf de brug direct op de perrons kan worden gekeken, in stand blijft.

Wat betreft de gootklossen wordt betreurt dat het erop lijkt dat deze allemaal worden vervangen. Daarmee gaat veel historisch materiaal verloren en treedt een forse verarming van de historische waarde en de uitstraling van het rijksmonument op.

De architect geeft aan dat de mogelijk op de gootklossen aanwezige chroomverf niet de reden is van het vervangen van de bestaande terracotta gootklossen door houten gootklossen. De bestaande terracotta gootklossen zijn voor het grootste deel kapot en terracotta is niet te repareren. Dat levert, op termijn, mogelijk gevaarlijke situaties op. En dat is een veiligheidsrisico dat de opdrachtgever/eigenaar niet wil en kan lopen.

Verzocht wordt dit beter in beeld te brengen, er is geen diepgaand onderzoek verricht of enkele of alle klossen een risico vormen. Dit is in de huidige situatie ook niet te beoordelen. Er bestaat daarom de zorg dat dit vooral op aannames is gebaseerd op basis van slechts enkele van de ruim 200 klossen. Een uitspraak over de staat van alle klossen lijkt daarom nu nog niet te maken. Tevens mist de commissie een onderzoek naar deeloplossingen, waarbij ook beschadigde klossen meer of grotendeels gehandhaafd kunnen blijven. In ieder geval zal bij de keuze voor vervanging uitgegaan moeten worden van vervangen door de huidige vormgeving en uitstraling en mag het geen aanleiding zijn tot versobering van het architecturale beeld van het stationsgebouw.

Aangegeven wordt dat het Adviesteam het lastig vindt dat er, naast een advies over de restauratievisie, ook een uitspraak/advies wordt verwacht over het VO. Dat vraagt nadere bestudering van de ingediende stukken. En over het rapport wordt opgemerkt dat de woorden “vertrutting” en “storend” beter achterwege kunnen blijven. Gepleit wordt voor een ander woordgebruik, omdat geen van beide recht doen aan de oorzaak, namelijk de gebruiksgeschiedenis van het station en de beschikbaarheid van bouwmaterialen.

Verzocht wordt verder met onderstaande voorlopige opmerkingen/vragen rekening te houden bij de verdere uitwerking van het restauratieplan:

Er wordt getwijfeld of de voorgestelde ruimte voor de “huiskamer” wel groot genoeg is;
Is er op detailniveau nog bouwhistorisch onderzoek gedaan;
Verzocht wordt de belijning van de bogen, die in het zicht komen na het verwijderen van de serre, door te trekken in de abstracte invulling van de ontstane gaten;
Zoek als wordt gekozen voor de abstracte, betonnen, invulling, naar een kleur die past bij het gebouw;
Pas indien mogelijk bij te vervangen glaslatten stopverf toe in plaats van nieuwe glaslatten. De huidige glaslatten zijn van zeer recente datum.

Tot slot dankt de voorzitter de architect voor de zorgvuldige/gedegen aanpak en de wijze waarop de opdrachtgever is “meegenomen” in de richting van de nu getoonde en toegelichte, uitwerking.

Het Adviesteam komt in de komende weken met een meer gedegen/gedetailleerde reactie op hetgeen gepresenteerd/besproken is nadat alle stukken bekeken zijn. De vermelde uitspraken hebben in dit verslag daarom een voorlopig karakter en moeten als een eerste reactie worden gezien.

Lange Delft 39 Middelburg

Voor: Het realiseren van appartementen
Advies: Niet akkoord

Het plan voor het realiseren van appartementen in dit pand voldoet niet aan de in de Nota Ruimtelijke Kwaliteit opgenomen criteria en doet afbreuk aan de karakteristiek van het beschermde stadsgezicht. Het Adviesteam adviseert om die reden niet in te stemmen met de benodigde ontheffingen van het Omgevingsplan. De voorgestelde verbouw van het pand is niet akkoord.

Geadviseerd wordt:

De toegang via het dak tot het beoogde appartement onder de kap, het appartement op de derde verdieping, achterwege te laten. De voorgestelde toegang tot dit appartement via het dak doorbreekt de bestaande gootlijn en heeft in combinatie met de benodigde trap met bordes, het balkon en de dakkapel een zeer negatieve impact op, doet afbreuk aan de beeldkwaliteit van het pand en van de omgeving. Daar komt bij dat een dakterras op de derde verdieping niet is toegestaan, niet wenselijk is;
Te onderzoeken of een toegang tot een eventueel appartement onder de kap inpandig kan worden gerealiseerd. Bijvoorbeeld door de bestaande uitbouw/aanbouw uit te breiden, als bij het linker buurpand (gezien vanaf het Walplein). Die eventuele uitbreiding dient wel onder de bestaande goot te blijven.
Om problemen met de toegankelijkheid van het beoogde zolderappartement te voorkomen, zou overwogen kunnen worden om op de zolder de slaapkamers van het appartement op de tweede verdieping onder te brengen. Dan is geen buitentoegang nodig.

Londensekaai 2 Middelburg

Voor: het aanmeren van een woonschip
Advies: Akkoord mits

Het getoonde woonschip voor deze locatie aan de Loskade voldoet aan de in de nota opgenomen criteria mits:

De buitengevels van de opbouw uit houten geveldelen bestaan;

Het bestaande boeiboord wordt vervangen door een houten en minder hoog boeiboord;
De hemelwaterafvoeren op een minder opvallende, meer subtiele manier worden opgenomen in, aangebracht op de gevel;
Mocht er sprake zijn van installaties zoals een airco unit of anders, deze inwendig te plaatsen of anders zonder dat deze een negatieve uitstraling op de beeldkwaliteit hebben.
Het geheel een ingrijpende opknapbeurt ondergaat, waaronder het schilderen conform de kleuren in de nota.

Het getoonde woonschip voor deze locatie aan de Loskade voldoet aan de in de nota opgenomen criteria mits:

De buitengevels van de opbouw uit houten geveldelen bestaan;
Het bestaande boeiboord wordt vervangen door een houten en minder hoog boeiboord;
De hemelwaterafvoeren op een minder opvallende, meer subtiele manier worden opgenomen in, aangebracht op de gevel;
Het geheel een ingrijpende opknapbeurt ondergaat.

Markt 35 Middelburg

Voor: het realiseren van twee appartementen
Advies: Akkoord

Het aan het vorige advies van het ARK aangepaste plan voldoet aan de in de nota opgenomen criteria. Het aangepaste plan is akkoord.

Als suggestie wordt meegegeven de oorspronkelijke deuren zo veel mogelijk in het pand te hergebruiken.

Tot slot wordt opgemerkt dat indien er nadere, niet aangegeven/aangevraagde, werkzaamheden worden uitgevoerd, zoals schilderwerk, isolerende maatregelen, (extra) dakdoorvoeren, enz., daar aanvullende informatie voor moet worden aangeleverd.

Molenwater 63 Middelburg

Voor: Het aanleggen van een zwembad
Advies: Akkoord

Het voorstel voor het realiseren van een zwembad op het achtererf van dit pand in het beschermde stadsgezicht doet geen afbreuk aan de karakteristiek van het beschermde stadsgezicht. Het voorstel is akkoord.

Opgemerkt wordt dat bij/voorafgaand aan de benodigde graafwerkzaamheden aandacht moet zijn voor archeologie/archeologisch onderzoek.

Pijpstraat 39 Middelburg

Voor: Het realiseren van een binnenterras
Advies: Akkoord

Het realiseren van een terras achter dit horecapand doet geen afbreuk aan de karakteristiek van het beschermde stadsgezicht. Het voorstel is akkoord.

Spanjaardstraat 53 Middelburg

Voor: Het splitsen/verbouwen van een monument tot drie appartementen
Advies: Aangehouden/op hoofdlijnen akkoord

De architect en de opdrachtgever lichten het aangepaste plan, en de achtergronden/aanleiding van dit plan, mondeling toe.

De voorzitter dankt de architect en de opdrachtgever voor de toelichting.

Het Adviesteam merkt op dat een traptoren bij een huis van dit type en grootte, op zich een passende oplossing is om de verdiepingen te ontsluiten. Het Adviesteam is ook content met de wijze waarop de opmerkingen op het vorige plan zijn verwerkt. Ook het realiseren van een woning in de aanbouw wordt als positief ervaren. De nu voorliggende oplossingsrichting biedt voldoende perspectief om het plan verder uit te werken. Het plan is op hoofdlijnen akkoord.

Bij die verdere uitwerking wordt verzocht rekening te houden met onderstaande opmerkingen:

Laat indien mogelijk de ontsluiting van de eerste verdieping via de traptoren achterwege. Op die manier zijn er minder ingrepen in en aan de gevel nodig en kan de traptoren “compacter” worden uitgevoerd;
Hou de traptoren/lift, bijhorende bordessen/vloerdelen, zo compact mogelijk, het liefst in één volume, en “sober” wat betreft de detaillering, materialisering en architectuur. Een geheel glazen traptoren is wellicht ook een optie;
Verplaats de bestaande dakkapel, zodat meer ruimte tot de traptoren/liftopbouw ontstaat;
Het is bespreekbaar om, op beperkte schaal, ten behoeve van de lift door de bestaande balklaag ter plaatse heen te gaan;
Relatief ondergeschikte ingrepen in de borstwering zijn mogelijk mits zo minimaal mogelijk;
Het idee voor het creëren van een dakterras tussen de vier binnendakvlakken door middel van “losse” vlonders is denkbaar. Het Adviesteam adviseert wel de benodigde toegang tot dit dakterras zo eenvoudig en zo laag mogelijk te houden. De nu aangegeven opbouw met daarin de trap/toegang naar de vlonders die ruim boven de nok uitsteekt is te ingrijpend. Onderzoek of een toegang via het verticale deel van het dak mogelijk is en blijf in ieder geval onder de nok van het dak;
Laat bij de patio naast de achterbouw de bestaande gevel staan en maak er een binnenruimte van. Bijvoorbeeld door het toepassen van een glazen dakje;
Laat in de aanbouw het dak zoveel mogelijk intact. Pas in plaats van één breed raam enkele smallere ramen toe met rondom dakpannen;
In het dak van het hoofdgebouw zijn de twee voorgestelde dakramen in het binnendakvlak denkbaar.

Vlasmarkt 13 Middelburg

Voor: Het realiseren van een binnenterras
Advies: Akkoord

Het realiseren van een terras achter dit horecapand doet geen afbreuk aan de karakteristiek van het beschermde stadsgezicht. Het voorstel is akkoord.