Notulen vergadering ARK 19 september 2024

Een verslag van de vergadering van het Adviesteam Ruimtelijke Kwaliteit van 19 september 2024.

Deel I: Adviezen ruimtelijke- / beeldkwaliteit

Aanwezig:

ir. A. Goemans, architect, voorzitter
ir. L. Brink, architect (tot 10:30 uur), lid
ing. P. Meulmeester, secretaris

Dampoortweg-Oostperkweg Middelburg

Voor: het bouwen van een gezondheidscentrum
Advies: Akkoord mits

Het Adviesteam Ruimtelijke Kwaliteit beoordeelt aanvragen op basis van de “Nota Ruimtelijke Kwaliteit gemeente Middelburg 2016”. Daarbij dient bij de beoordeling op dit bouwperceel met de volgende criteria rekening te worden gehouden: de vaste criteria en gebied 4 “Handel en Kantoren”.

Het plan is akkoord mits de variant waarbij de dakopbouw zover mogelijk naar de achtergevel wordt verplaatst, wordt toegepast (en daardoor het minst zichtbaar is vanaf de rotonde, zie blz. 7 van bijgevoegd document).

Jacob Catsstraat 33 Middelburg

Voor: het plaatsen van een dakopbouw
Advies: Akkoord

Het aan het advies van 29 augustus 2024 aangepaste plan voor het plaatsen van een dakopbouw aan de achterzijde van deze woning is akkoord.

Paukenweg 3 Middelburg

Voor: Het wijzigen van de gevels
Advies: Akkoord

Het plan voor het uitbreiden van het restaurant van dit hotel voldoet aan de in de nota opgenomen criteria. Het voorstel is akkoord.

Schroebrug Middelburg

Voor: Toegang creëren t.b.v. onderhoud
Advies: Akkoord mits

Het voornemen tot het plaatsen van een prefab toegangsportaal naar de kelder onder het landhoofd van de brug wordt door de vertegenwoordigers van de aanvrager mondeling toegelicht.

De plaats van het toegangsportaal komt voort uit de eisen ten aanzien van Arbowetgeving. De vorm wordt bepaald door de benodigde ruimte om veilig in en uit de kelder te kunnen komen en door de constructie van de brug.

Gezien de hierboven aangegeven randvoorwaarden merkt het Adviesteam op dat de enige mogelijkheid die dan nog overblijft is dat de uitvoering van het portaal dan zo eenvoudig en onopvallend mogelijk moet zijn. Het voorstel is akkoord mits het toegangsportaal volledig in grijs wordt uitgevoerd, met uitzondering van het kozijn van de toegangsdeur.

Daarnaast wordt verzocht het toegangsportaal, indien mogelijk, uit te voeren met een plat dak.

Strandplevierhof 9 Middelburg

Voor: verbouw woning
Advies: Aangehouden

Het plan voor het verbouwen van deze woning in een woonhof in de Veersepoort, wordt door de opdrachtgever en ontwerper mondeling toegelicht.

Uit hun toelichting blijkt dat het over de volle diepte uitbreiden van het pand niet past binnen de voorschriften van het Omgevingsplan.

Het Adviesteam merkt daarbij op dat de voorschriften van het Omgevingsplan in dit geval conflicteren met de architectuur van de beoogde uitbreiding en een uit het oogpunt van visuele ruimtelijke/architectonische kwaliteit (welstand) een minder geslaagd eindresultaat tot gevolg heeft.

Verzocht wordt te onderzoeken of een heroverweging wat betreft de voorschriften van het Omgevingsplan tot de mogelijkheden behoort om tot een plan te komen dat beter aansluit bij de architectuur van dit woonhof.

Tromboneweg 3 Middelburg

Voor: Wijziging op verleende vergunning voor het bouwen van een bedrijfspand.
Advies: Akkoord

Het aan de opmerkingen van 29 augustus 2024 aangepaste plan is akkoord.

Diversen: Maquette Kerklaan 7

Het Adviesteam merkt aan de hand van de getoonde maquette op dat de nu voorgestelde oplossing in de uitvoering kwetsbaar is en alleen kans van slagen lijkt te hebben indien deze oplossing ook bij het buurpand wordt toegepast.

Diversen: Oostperkweg 43, 43 A-N, Middelburg

Voor: 4 woonclusters en dagbestedingsgebouw met kantoor
Aanpassingen aan het advies van 8 augustus 2024
Advies: Akkoord mits

Het plan voor het bouwen van 4 woonclusters en een dagbestedingsgebouw met kantoor was eerder op hoofdlijnen akkoord in het vooroverleg.

Het verder uitgewerkte plan is akkoord mits:

Er een definitief landschapsplan wordt aangeleverd, zoals door de aanvrager en architecte in het overleg van 25 april is aangegeven; De bergingen bij de woningen worden landschappelijk ingepast. Daarvoor komt in een later stadium een voorstel. Daarin wordt ook het verloop van de paden/routes op het binnenterrein tussen de woningen inzichtelijk gemaakt en aangegeven waar de entrees van de woningen zich bevinden;
Er voor de bergingen bij de woningen alsnog een voorstel wordt ingediend. zie opmerking hierboven;
Bij detail 01: de vierkante in – en uitblaasrooster in de kleur van de panelen/het kozijn worden uitgevoerd;
De naden van het toe te passen rockpanel in de gevels op tekening worden aangegeven. De verdeling van de naden heeft invloed op de beeldkwaliteit.

Tevens worden onderstaande suggesties meegegeven:

Meer rust in de gevels van de woningen aan te brengen, door de ritmiek in de gevel te versterken. Bijvoorbeeld door bij alle puien (in de lichtere lage volumes) het beweegbare deel aan de rechterzijde (of allemaal aan de linkerzijde) te plaatsen;
In de puien het glas door te zetten tot op de vloer of de borstweringen uit te voeren in metselwerk. wellicht dat overwogen kan worden om een ander detail toe te passen; bijvoorbeeld een pui op terugliggend metselwerk of natuursteen;
In de donkere, hogere volumes, van de woningen het doortrekken van de kozijnstijlen in de borstwering achterwege te laten en de indeling van deze puien “rustiger” te maken;
Een minder ver uitstekende lekdorpel toe te passen;
De hemelwaterafvoeren in de kleur van de gevel uit te voeren. En/of rechthoekige hemelwaterafvoeren toe te passen.

Deel II: Adviezen monumenten/beschermd stadsgezicht/beeldkwaliteit

Aanwezig:

ir. A. Goemans, architect, voorzitter
drs. K. Emmens, bouwhistoricus, lid
M. Bimmel, bouwhistoricus, lid
ing. P. Meulmeester secretaris

Brakstraat 14-18 Middelburg

Voor: het verbouwen van een bedrijfspand tot woningen
Advies: Akkoord

Het, ten opzichte van de verleende vergunning, gewijzigde plan voor het verbouwen van dit pand is akkoord. Het voorstel om in plaats van witte houten kozijnen antracieten aluminium kozijnen te plaatsen voldoet aan de criteria in de nota en heeft geen negatieve effecten op het beschermd stadsgezicht.

Dam 21 Middelburg

Voor: Het verbouwen van bedrijfspanden tot appartementen
Advies: Op hoofdlijnen akkoord

De architect en de opdrachtgever lichten het aan de opmerkingen van het ARK van 18 juli jl. aangepaste plan mondeling toe.

De voorzitter merkt op dat er op diverse punten tegemoet gekomen is aan de opmerkingen/adviezen van het ARK van 18 juli jl. Er zijn grote stappen gezet tot een potentieel fraaie invulling van het gebied achter het rijksmonument. Het plan is op hoofdlijnen akkoord.

Zoals tijdens de vergadering besproken, zijn er enkele punten waarop het plan nog moet worden verfijnd, nog aandacht behoeft.

Het betreft onder andere de beëindiging van de gevel van het huidige plat afgedekte gebouw direct achter het monument. Gevraagd wordt om een gevelbeëindiging te maken waardoor het karakter als ‘gevel’ bewaard blijft en de suggestie wordt gedaan om te onderzoeken of de houten balken van de pergola boven het dakterras die evenwijdig aan de voorgevel liggen daarvoor gebruikt zouden kunnen worden. Op die manier ontstaat een duidelijker referentie naar de bestaande situatie als gevel.

Ook de referentie naar de bestaande houten kozijnen op de verdieping van dit pand, door het toepassen van stalen frames, kan sterker en gevraagd wordt dat verder te onderzoeken. Bijvoorbeeld door het toepassen van een kalf in het stalen frame. Wellicht kan de doorvalbeveiliging, die nu nog achter de gevel wordt aangebracht, worden gecombineerd met het stalen frame. Anders heeft het handhaven van de houten kozijnen de voorkeur.

De suggestie van een kap op het pand erachter (aan de Isabellagang) wordt wat het Adviesteam betreft sterker, indien bij de goot, in de nok en eventueel direct naast de topgevels de houten “lamellen” op kortere afstand van elkaar worden aangebracht. Deze grotere dichtheid levert vanaf de steeg een beeld op van een gesloten dak met één grote, of liever nog twee kleinere, transparantere openingen (dus geen gaten). Ter plaatse van de openingen kunnen de lamellen verder uit elkaar liggen, of eventueel kantelbaar worden gemaakt.

Bij de goot kan het dichter op elkaar plaatsen wellicht ook gecombineerd worden met de benodigde doorvalbeveiliging (die ook hier nu achter de houten lamellen staat aangegeven), zodat een aparte constructie daarvoor achterwege kan blijven.

Daarbij wordt opgemerkt dat de “lamellen” en “spanten” in één materiaal moeten worden uitgevoerd en de lamellen in één breedte, om zo de suggestie van een dak in het beeld te versterken. Kies in algemene zin voor eenvoud, ook in materiaalgebruik.

Aanvullend vraagt het Adviesteam bij de verdere uitwerking en detaillering aandacht voor:

de bevestigingen/aansluitingen. Voorkom zo veel mogelijk zichtbare (ontsierende) bevestigingen/constructieve elementen;
de noodzakelijke verankeringen van beide tuitgevels;
de integratie van hemelwaterafvoeren, vooral bij de borstwering en bij de bovenzijden van de muurdammen;
de dakdoorvoeren en de benodigde installaties. Plaats de installaties zo veel mogelijk inpandig en combineer/concentreer de in- en uitlaten op het dak zoveel mogelijk.

Kanaalweg 22, en omgeving, Middelburg

Voor: het vernieuwen/wijzigen van de ontvangstdomeinen, de trap en tunnel
Advies: Op hoofdlijnen akkoord

Het aangepaste plan wordt door de architecte en de opdrachtgever mondeling toegelicht.

Het Adviesteam complimenteert de architecte met het zorgvuldige ontwerp, de abstracte vormgeving. Het plan is op hoofdlijnen akkoord.

Verzocht wordt bij de verdere uitwerking met onderstaande punten rekening te houden:

De nu getekende borstwering van de entreeluifel doet in zekere zin afbreuk aan het beoogde iele en transparante karakter. Is het mogelijk het glas tot op het maaiveld te laten doorlopen? Eventueel in combinatie met groen direct voor de gevels, of andere oplossingen;
De entreeluifel zit nog enigszins “verstopt” naast het grote stationsgebouw. Is het mogelijk meer aandacht op de toegang naar perron 2 (en de wijk achter het spoor) te vestigen? Eventueel met een subtiele aanduiding op de entreeluifel;
Het ontvangstgebied oogt erg “versteend” en de groenvoorziening in de buurt van de trap naar perron 2 lijkt willekeurig te zijn geplaatst in kleine plantvakken. Onderzoek of er meer samenhang met de andere groenvoorzieningen (naast de fietsenrekken, voor het station en langs de weg) is te realiseren, zodat alles onderdeel wordt van één samenhangende groenzone;
Los het hoogteverschil in perron 1 op door middel van een meer subtiele, ielere keermuur. Een vorm waarop niet kan worden gezeten. De nu getekende keermuur is niet ondergeschikt genoeg, is te dominant;
Laat de betonnen rand, en de groenvoorziening ervoor, aan de voorzijde van het stationsgebouw achterwege. Deze vormen te veel een barrière naar de stad.

Vervolgens wordt opgemerkt dat uit de toelichting op het plan wordt opgemaakt dat het monumentale stationsgebouw nu definitief niet langer als hoofdentree naar/van de perrons wordt gezien. Dat betreurt het Adviesteam zeer, zij heeft van meet af aan ervoor gepleit de stedenbouwkundig essentiële directe relatie Stationsstraat-brug-stationshal-perron te handhaven.

Een gevolg van de nu gemaakte keuze is ook, dat de nieuwe entreeluifel de feitelijke toegang tot de perrons markeert. Ondanks dat het niet past in de richtlijnen van de aanvrager om de naam van het station toe te voegen aan het ontwerp, zou het van meerwaarde zijn als de naam wel ergens zichtbaar zou zijn.

Het Adviesteam zet, richting gemeente, vraagtekens bij de manier waarop de verschillende plannen voor het stationsgebouw, en de omgeving daarvan, worden gepresenteerd.

De plannen lijken nu te zijn opgesplitst in drie onderdelen; het voorplein/de Kanaalweg (gemeente), het Stationsgebouw (NS) en het ontvangstdomein (Prorail).

Met als gevolg dat het voor het Adviesteam nu niet duidelijk is of deze plannen in samenhang worden bekeken, op elkaar worden afgestemd. Dat wreekt zich vooral in de overgang van het ontvangstdomein naar de openbare ruimte, vooral aan de voorzijde van het stationsgebouw. Het Adviesteam verzoekt de gemeente de gemaakte keuzes voor vooral het voorplein toe te lichten en in gesprek te gaan voor een betere inrichting die meer recht doet aan het gebouw en zijn directe omgeving.

Door de locatie van de twee voetgangersoversteekplaatsen, aan weerszijden en op enige afstand van de Stationsbrug, en een voorplein met een betonnen barrière in combinatie met een groenvoorzienig, komt het stationsgebouw steeds meer geïsoleerd te liggen. Dat doet de gebruiksmogelijkheden en daardoor het behoud en de uitstraling van het monument op de langere termijn geen goed. Hiervoor heeft het Adviesteam van met af aan gewaarschuwd. Een grote integrale verbeterslag is hier noodzakelijk.

Lange Delft 10 Middelburg

Voor: het wijzigen van de gevel
Advies: Niet akkoord

Het plan voor het wijzigen van de pui van dit winkelpand voldoet niet aan de in de nota opgenomen criteria. De bestaande symmetrie in de gevel, die nu ook in de puien op de begane grond aanwezig is, wordt in te ernstige mate aangetast. Het pand lijkt daardoor aan de rechterzijde te “zweven”. Het huidige voorstel is niet akkoord.

Geadviseerd wordt:

De bestaande symmetrie in de gevel te handhaven, de symmetrie van de verdiepingen door te trekken naar de begane grond. Wellicht dat oude foto’s daarvoor als inspiratie kunnen dienen;
Ook in de meest linker pui transparant glas toe te passen (geen gematteerd glas en/of andere blindering);
De linker pui meer aandacht te geven, verder uit te werken en qua vormgeving in relatie te brengen met de andere puien. De begane grond dient visueel één geheel te zijn;
De entree transparant en zorgvuldig vorm te geven binnen het kader en de postkasten en bellen in te passen.

Londensekaai 2 Middelburg

Voor: het aanmeren van een woonark
Advies: Niet akkoord

De getoonde woonark wijkt wat betreft materiaal (plaatmateriaal) en kleur (felblauw) van de gevels te veel af van de overige woonarken in dit deel van de binnenhaven (hout en gedektere kleuren) en voldoet niet aan de criteria uit de Nota Ruimtelijke Kwaliteit. Het voorstel is niet akkoord.

Geadviseerd wordt de gevels uit te voeren in (horizontaal aangebrachte) houten delen (als bij de andere woonarken). En de gevels uit te voeren in een kleur zoals opgenomen in het kleurenbeleid (bijlage 9.5 van de Nota Ruimtelijke Kwaliteit).

Lange Delft 28 Middelburg

Voor: Het verbouwen van de bovenwoning tot drie appartementen
Advies: Aangehouden

Ter voorbereiding van een latere planbehandeling hebben de beide monumentleden van het Adviesteam alvast het wederopbouwpand bezocht. Geconstateerd is dat het interieur van dit gemeentelijke monument, de ruimtelijke indeling, trappen, kozijnen en paneeldeuren, glas in lood, enz., nog grotendeels dateert uit de oorspronkelijke bouwtijd. Het interieur heeft daardoor een hoge monumentwaarde.

Ook de kozijnen op de eerste verdieping van de voor- en achtergevel zijn nog origineel. Dat geldt ook voor de bovenlichten met roeden in de voorgevel en in de achtergevel voor de roedeverdeling van de dubbele deuren. In hun totaliteit hebben deze vensters hoge monumentwaarden.

Deze constateringen staan haaks op het ingediende bouwhistorisch onderzoek met waardenstelling van het pand. Zowel de beschrijving als de waardenstelling schieten tekort, omdat niet onderkend is dat het interieur nog grotendeels in originele staat verkeert.

Evenmin is onderkend dat tijdens de bouw, in enkele gevallen, details afwijkend van de bouwtekeningen zijn uitgevoerd. Dat is hier het geval met de genoemde roedeverdelingen, die al op de oudste foto’s voorkomen. Ook ter plekke is te zien dat de roeden bij het raam behoren. Spijtig is dat het bestek niet is gebruikt bij het onderzoek.

Als gevolg van de bevindingen die tijdens het locatiebezoek zijn gedaan, is reeds te kennen gegeven dat de plannen geen of te weinig rekening houden met de monumentwaarden van het interieur. Wat betreft de monumentwaarden van de gevels met de kozijnen is nog niet duidelijk welke impact de plannen gaan hebben. Tevens is ook ter plaatse aangegeven dat, bijvoorbeeld het plaatsen van dubbelglas in het huidige raamhout niet mogelijk is vanwege de geringe afmetingen van de roeden. Geadviseerd is om een eventuele thermische schil geheel aan de binnenzijde aan te brengen.

Het locatiebezoek had tot doel om globaal inzicht te krijgen in de samenstelling van het exterieur en interieur. Voor de communicatie en de verdere behandeling van het plan is verwezen naar de behandelend ambtenaar.

Tot slot merkt het Adviesteam op dat er inmiddels zonder vergunning al werkzaamheden hebben plaatsgevonden.