Notulen vergadering WARK 16 november 2023

Een verslag van de vergadering van het Walchers Adviesteam Ruimtelijke Kwaliteit van 16 november 2023.

Deel I: Adviezen ruimtelijke- / beeldkwaliteit

Aanwezig:

ir. L. Brink, architect, voorzitter
ir. A. Goemans, architect, lid
ing. P. Meulmeester, secretaris

Calandweg 34 Arnemuiden

Voor: nieuwbouw hoofdgebouw en bijgebouw
Aanvrager: Zeeland Airport B.V.
Ontwerp: Hoondert Staalbouw B.V.
Advies: Akkoord

Het Walcherse Adviesteam Ruimtelijke Kwaliteit beoordeelt aanvragen op basis van de “Nota Ruimtelijke Kwaliteit gemeente Middelburg 2016”. Daarbij dient bij de beoordeling op dit bouwperceel met de volgende criteria rekening te worden gehouden: de vaste criteria en gebied 7 “Industrie”.

Het aangepaste en verder uitgewerkte plan voor het bouwen van een hoofdgebouw met bijgebouw op deze locatie is akkoord.

Europalaan 27 Middelburg

Voor: het isoleren van de begane grondvloer, de gevel en het dak
Ontwerp: BWZ Adviseurs en Architecten
Advies: Akkoord mits

Het plan voor het isoleren van de buitenschil van deze vrijstaande woning voldoet voor wat betreft het in stand houden van het huidige beeld, waaronder de gemetselde gevels, niet aan de in de nota opgenomen criteria. Gevels opgetrokken uit baksteen is in deze wijk de regel, het uitgangspunt. Witte gevels vormen in de wijk de uitzondering.

Aansluitend daarop wordt gesteld dat wat begon als uitzondering, incidenteel een wit gekeimde, wit geschilderde gevel, nu regel lijkt te worden indien ook deze woning wordt voorzien van een witte gevel.

De wens/noodzaak om de woning te verduurzamen kan ook op een andere wijze worden gerealiseerd. Geadviseerd wordt in de gevels steenstrips op isolatiemateriaal toe te passen, in plaats van het voorgestelde stucwerk. Ook de plint zou in steenstrips, in een andere (voeg)kleur moeten worden uitgevoerd in plaats van de voorgestelde cementvezelplaat.

Oude Rijksweg 11 Nieuw en Sint Joosland

Voor: het verbouwen van een garage
Advies: Niet akkoord

Het plan voor het verbouwen van de garage bij de woning (aan de zijde van de Kerkstraat) is wat betreft volume, bouwhoogte denkbaar op deze plek.

Echter de vormgeving laat op diverse onderdelen te wensen over:

De vorm van de kap past niet in deze omgeving. In deze omgeving is een zadeldak een beter passende dakvorm;
De dakkapellen zijn te hoog, uit verhouding;
De kopgevels van de dakopbouw zijn niet, onvoldoende uitgewerkt, niet getekend;
De achtergevel van de dakopbouw is te gesloten;
De nieuwe gevel is nu een voorgevel. Daar passen stapeldorpels in de deuren niet bij;
Laat het metselwerk, het metserwerk niet keimen.

Het ontwerp is in deze vorm niet akkoord.

Verzocht wordt het plan aan te passen en enkele perspectieven van beide kanten van de Kerkstraat aan te leveren om de impact van de dakopbouw op het straatbeeld meer inzichtelijk te maken. Ook een doorsnede over het volledige perceel, van de Kerkstraat tot en met de Oude Rijksweg is nodig om het plan beter te kunnen beoordelen.

De ontwerper wordt uitgenodigd het plan mondeling toe te lichten.

Lodo van Hamelstraat 24 Middelburg

Voor: het isoleren van het dak en wijzigen dakbedekking
Ontwerp: BWZ Adviseurs & Architecten
Advies: Akkoord mits

Het plan voor het isoleren van het dak en het wijzigen van de dakbedekking van deze woningen is akkoord mits bij het terugplaatsen van de zonnepanelen de daarvoor benodigde bevestiging en het legpatroon worden afgestemd op de nieuwe zinken dakbedekking. En daarvan details aan te leveren.

Het Adviesteam merkt aanvullend op vorige opmerking op, dat indien de bestaande zonnepanelen niet kunnen worden teruggeplaatst, de fabrikant Rheinzink een fraaie “in dak” oplossing heeft waarbij de pv-panelen tussen de felsen worden bevestigd.

Slaak 35 Arnemuiden

Voor: bouwen van een woning
Aanvrager: Gereformeerde Gemeente Middelburg-Zuid
Ontwerp: Aannemingsbedrijf Fraanje B.V.
Advies: Akkoord mits

Het plan voor het bouwen van een vrijstaande woning op dit perceel is akkoord mits:

De borstwering van de erker wordt uitgevoerd conform de plintsteen van de woning;
De zonnepanelen in een aaneengesloten rechthoekig vlak worden gelegd.

Als suggestie wordt meegegeven de hemelwaterafvoeren in de voorgevel de hoek om te zetten (aan te brengen op de zijgevels). Ook wordt verzocht aan te geven of er op de oprit ruimte is voor twee personenauto’s (als aangegeven in het kavelpaspoort).

Sloehavenstraat 4 Nieuw- en Sint Joosland

Voor: het verbouwen van een bestaande ruimte tot badkamer
Advies: Niet akkoord

Het plan voor het verbouwen van een bestaande ruimte tot badkamer in de aanbouw aan deze woning voldoet niet aan de in de nota opgenomen criteria:

Het bestaande bebouwingsbeeld wordt niet in stand gehouden of verbeterd;
Het materiaalgebruik is niet afgestemd op de materiaalgebruik van de woning (metselwerk);
De gewijzigde gevel bestaat niet uit metselwerk.

Gezien de prominente plek van de voorgevel van de aanbouw, slechts enkele centimeters terug liggend ten opzichte van de voorgevel van de woning, ziet het Adviesteam geen aanleiding van de in de Nota Ruimtelijke Kwaliteit opgenomen criteria af te wijken. Het voorstel is niet akkoord.

Geadviseerd wordt de huidige gevelopening, het huidige kozijn, te handhaven en het bestaande bovenlicht (uitzetraampje) aan de rechterzijde van het kozijn over de volle breedte van het kozijn door te trekken. Het glas daaronder kan dan worden voorzien van “figuur-“ of melkglas (en/of van luxaflex).

Op die manier blijft het huidige beeld zo veel mogelijk intact.

Een andere mogelijkheid is wellicht de plattegrond te “spiegelen” en de slaapkamer aan de voorgevel van de aanbouw te situeren.

Tot slot geeft het Adviesteam aan dat voor een mogelijk volgende beoordeling een volledig uitgewerkte bouwkundige tekening noodzakelijk is.

Tromboneweg, kavel E. Middelburg

Voor: nieuwbouw van een bedrijfspand
Aanvrager: SGT Middelburg B.V.
Architect: Architecten Alliantie B.V.
Advies: Akkoord

Het aangepaste plan voor het bouwen van een bedrijfspand op deze locatie is akkoord. De aanpassingen leveren een goed, evenwichtig ontwerp op.

Het Adviesteam geeft daarnaast aan dat het handhaven en vergroten van een groter deel van de gevel in witte staalplaat wat haar betreft ook had gekund (witte staalplaat doorgezet in de twee smalle kopse geveldelen in de achtergevel en witte staalplaat boven de overheaddeur aan de ver terug liggende rechterzijde van de voorgevel).

Deel II: Adviezen monumenten/beschermd stadsgezicht/beeldkwaliteit

Aanwezig:

ir. L. Brink, architect, voorzitter
ir. A. Goemans, architect, lid
M. Bimmel, bouwhistoricus, lid
drs. K. Emmens, bouwhistoricus, lid
ing. P. Meulmeester, secretaris

Dam 14 Middelburg

Voor: het uitbreiden van het achterhuis
Aanvrager: Wassink
Ontwerp: BWZ Adviseurs en Architecten
Advies: Niet akkoord

Het plan voor het uitbreiden van het achterhuis bij dit rijksmonument sluit onvoldoende aan bij de bestaande vormgeving, het bestaande volume. Het huidige voorstel is niet akkoord.

Uitgaande van de traditionele vormgeving van de hoofdvorm van het bestaande bijgebouw, is het vanuit het oogpunt van de karakteristiek van het beschermde stadsgezicht wenselijk dat met de uitbreiding in diezelfde bouwtrant op de bestaande bouwmassa wordt aangesloten. Daarbij is het wenselijk dat de uitbreiding ook aansluiting zoekt bij de bestaande beeldkwaliteit.

Dat kan bijvoorbeeld door het bestaande volume te kopiëren en parallel tegen het bestaande dak/volume te plaatsen en het bestaande zadeldak met een smaller tussenlid met het nieuwe zadeldak te verbinden. Een andere mogelijkheid is een dwarskap te realiseren met een zadeldak (met een even hoge nok als het bestaande dak) in plaats van de voorgestelde “mansardekap”. Een eventueel aan te brengen dakkapel zal daarbij van meer bescheiden, ondergeschikte omvang dienen te zijn, en strakker vormgegeven.

Tot slot wordt verzocht aan te geven of de rolluiken op het bestaande gebouw terug komen op de uitbreiding, het nieuw te bouwen deel. Indien dit zo is wordt verzocht hier nadere informatie over aan te leveren. En bij voorkeur dit ‘weg te detailleren’

Korte Delft 4 Middelburg

Voor: het wijzigen van de gevel
Ontwerp: Erfgoed Elenbaas
Advies: Niet akkoord

Het Adviesteam merkt op het te waarderen dat er op de verdiepingen, boven de winkel op de begane grond, weer gewoond gaat worden.

Het voorstel voor het wijzigen van de voorgevel van dit rijksmonument voldoet niet aan de in de Nota Ruimtelijke Kwaliteit opgenomen criteria. Het bestaande bebouwingsbeeld wordt niet in stand gehouden, dan wel verbetert. Het voorstel tot het wijzigen van de pui op de begane grond is niet akkoord. Geadviseerd wordt het bestaande uiterlijk met de bestaande roedeverdeling te handhaven.

De voorgestelde nieuwe indeling van de pui op de begane grond, het weglaten van de roedeverdeling, past niet bij de kruiskozijnen in de pui en op de verdieping. Het Adviesteam ziet daarom geen aanleiding van genoemde criteria af te wijken en het huidige uiterlijk (al dan niet vernieuwd in 1975) qua kwaliteit te verzwakken of te wijzigen. Ook deze vernieuwing heeft inmiddels een zekere kwaliteit en waarde.

Ook wordt opgemerkt dat er meer wijzigingen in het pand optreden dan alleen aan de pui in de voorgevel. Ook in het pand zijn diverse vergunningplichtige ingrepen voorzien. Zo lijkt de waarschijnlijk herplaatste, maar wel historische spiltrap helemaal ingepakt te worden in isolerende wanden, dat is niet wenselijk, omdat de opbouw van de trap duidelijk maakt dat die rondom grotendeels vrij zichtbaar was. Ook schijnen er vides te zijn. Het is daarom noodzakelijk dat de bestaande situatie beter inzichtelijk wordt gemaakt.

Verzocht wordt een integraal plan voor te leggen van zowel de gevelwijziging als de interne ingrepen. Waarbij op de tekeningen duidelijk moet worden aangegeven hoe de bestaande en de gewenste situatie is/wordt. Bij de in te dienen stukken hoort tevens een tekening met het toekomstige leidingenverloop.

Tot slot wordt verzocht een afspraak voor een bezoek te plaatse in te plannen.

Korte Delft 6 Middelburg

Voor: het uitvoeren van schilderwerkzaamheden
Advies: Niet akkoord

Het voorstel voor het in een donkerrode kleur schilderen van de borstwering en diverse delen van de historische winkelpui voldoet niet aan de in de Nota Ruimtelijke Kwaliteit opgenomen criteria:

de plint in een (donker) steengrijze kleur uitvoeren
het lijstwerk van de winkelpui in zijn geheel in wit, dan wel lichtgrijs of licht zandsteen geel schilderen. Een rode kleur is conform de Nota alleen toepasbaar op ramen, roeden en deuren, en niet zoals voorgesteld op decoratief werk op omlijstingen.
het is volgens de algemene bepalingen omtrent schilderwerk noodzakelijk dat kleuren van onderdelen van het pand op elkaar zijn afgestemd. Dat is met dit kleurvoorstel niet het geval. De rode kleur komt verder op het pand niet voor. Bovendien is de voorgestelde rode kleur op de winkelpui te dominant aanwezig zowel in de context van het pand zelf als in het straatbeeld.

Gezien bovenstaande is er geen aanleiding van de hierboven aangegeven criteria af te wijken. Het voorstel is niet akkoord.

Geadviseerd wordt een kleurenvoorstel in te dienen dat voldoet aan het gestelde in de Nota Ruimtelijke Kwaliteit (het Kleurenbeleid).

Het Adviesteam geeft als suggestie mee een historisch kleurenonderzoek te laten uitvoeren. Wellicht dat daaruit kan worden afgeleid welke kleurstelling de pui van het pand in het verleden had en kan die kleurstelling als basis dienen.

Langeviele 49 Middelburg

Voor: transformatie monumentaal gedeelte voormalige Rabobank
Aanvrager: MBE Vastgoed B.V.
Architect: Archikon B.V.
Advies: Aangehouden

Het WARK heeft onderstaande opmerkingen/vragen over het aangepaste en verder uitgewerkte plan voor het verbouwen van dit rijksmonument tot zeven appartementen:

Het leidingverloop is nog onvoldoende duidelijk/volledig. Het WARK vraagt zich daarnaast af de voorgestelde oplossingen wel in alle gevallen realiseerbaar zijn (bijvoorbeeld een getekende standleiding voor een deur, de afvoer naar het voormalig van de vuilwater afvoer, de ventilatie van de kamers, de afvoer bij de kookpunten;
Niet duidelijk is of de brandscheiding op of onder de vloeren wordt aangebracht;
Bij doorsnede A is niet duidelijk. Het getekende platte dak tussen de nokken van de voorhuizen lijkt niet overeen te komen met de werkelijke situatie, tevens lijken de pannen te worden verwijderd. In de bestaande situatie is een lager gelegen plat dak zonder schuine delen eronder getekend, terwijl de doorsnede geïsoleerde schuine dakvlakken laat zien;
De op de ramen in de voorgevel aan te brengen folie mag niet zichtbaar zijn, moet transparant zijn zonder dat een “verkleurend” effect optreedt;
Onduidelijk is of er nog constructief herstel van balkkoppen, spantbenen en blokkeels nodig is;
De sloop van een deel (ca 1,5 meter) van de gemeenschappelijke tussenmuur op de tweede verdieping van het voorhuis is niet akkoord;
Van de te verwijderen binnendeuren rondom de traptoren is niet duidelijk uit welke periode ze stammen. Indien het deuren uit de 19e eeuw zijn is volledige vervanging niet akkoord;

Tot slot wordt opgemerkt dat er geen onderhouds- en/of schilderwerken in deze aanvraag zijn opgenomen. Die werkzaamheden vallen dan ook buiten deze beoordeling, dit advies.

Nieuwe Burg 34 -36 Middelburg

Voor: het verbouwen van het pand tot drie appartementen en een horecaruimte
Advies: Aangehouden

Het plan voor het verbouwen van dit gemeentelijk monument tot appartementen en een horecaruimte wordt door de architect en de eigenaren mondeling toegelicht.

Het Adviesteam geeft aan de getoonde zorgvuldigheid waarmee de voorgestelde verbouw en verduurzaming van het pand wordt aangepakt te waarderen. Er wordt veel, waaronder de bestaande structuur, van het bestaande pand intact gelaten.

Het Adviesteam merkt wel op dat het lijkt dat het monument bij het ontwerp onvoldoende als uitgangspunt is genomen, terwijl dat bij monumenten wel zou moeten. De indruk na de toelichting ontstaat dat er op sommige punten te veel is geredeneerd vanuit het gewenste, te realiseren programma;

Er wordt verzocht het plan verder uit te werken en daarbij met onderstaande opmerkingen rekening te houden en te verwerken:

Handhaaf in de achtergevel van het hoofdgebouw het oorspronkelijke, grote venster op de eerste verdieping. De achtergevel is bij monumenten van gelijke waarde als de voorgevel (het wel of niet “zichtbaar” zijn van onderdelen van monumenten is daarbij geen afwegingskader);
Het vervangen van de later aangebrachte aluminium vensters in de achtergevel door nieuwe in hout is op zich passend voor dit wederopbouwmonument. Echter, ook de plaats van de nieuw aan te brengen kozijnen moet wel passen bij de wederopbouw periode van dit pand. Zoals voorgesteld, met een diepe negge aan de buitenzijde en zonder zichtbaar kozijn, past in dit geval niet en is niet akkoord;
Geef aan hoe de diverse onderdelen van de aan te brengen techniek, installaties, leidingwerk, enz. worden aangebracht;
De entree (voordeur) naar het tweede appartement tast de bestaande open structuur van het nog geheel originele hoofdtrappenhuis aan. Probeer een oplossing te zoeken die de open structuur (meer) intact laat;
Onderzoek of de bestaande richting van de trap van de tweede naar de derde verdieping (zolder) kan worden gehandhaafd, omdat deze onderdeel vormt van de oorspronkelijke structuur. Het gebrek aan ruimte op de derde verdieping kan wellicht worden opgelost met een kleine dakkapel. Vanwege het handhaven van de open structuur van het hoofdtrappenhuis kan het adviesteam zich ook vinden in het voorgestelde, waarbij een nieuwe trap via de woonkamer wordt aangelegd;
Lever details aan van de isolatie, voorzetwanden, enz. (vooral bij de balkoppen en de strijkbalken);
Handhaaf de bestaande pui-indeling van de pui in het kleine achterhuis, zoek de benodigde ruimte binnen de bestaande pui;
Pas minder in aantal en minder grote dakramen toe. Zoals nu aangegeven blijft er te weinig van het bestaande dakvlak over. Per dakvlak zijn volgens de Nota maximaal twee dakramen met een maximale oppervlakte per dakraam van twee m2 toegestaan;
Geef het beoogde kleurgebruik aan;
Lever een (korte) werkomschrijving aan.

Pottenbakkerssingel 1 Middelburg

Voor: het plaatsen van reclameplakstickers op ramen
Advies: Niet akkoord

Het voorstel voor het plaatsen van een afzuigunit op het dak en het aanbrengen van reclame-uitingen op de gevels voldoet niet aan de in de nota opgenomen criteria:

Het schilderen van delen van de constructie, gevels van een bouwwerk in bedrijfskleuren is niet toegestaan. Het gebouw zelf mag geen onderdeel van de reclame zijn. De kolommen dienen hun huidige kleur te behouden;
De te plaatsen installatie is te prominent zichtbaar vanaf de zijde van de Beenhouwerssingel (de overzijde van het water) en doet afbreuk aan de bestaande beeldkwaliteit.

Het Adviesteam ziet in dit geval geen aanleiding van de Nota Ruimtelijke Kwaliteit af te wijken. Het voorstel is niet akkoord.

Geadviseerd wordt:

De bestaande kleur van de kolommen te handhaven;
De installatie onder het bestaande transparante afdakje op het lagere platte dakje tussen de twee paviljoentjes aan te brengen en de omkasting van de bestaande installatie naar voren toe (de zijde van de Pottenbakkerssingel) uit te breiden. Tevens, indien de installatie zichtbaar is deze donker te schilderen of deze met een donkere omkasting aan het zicht te onttrekken.